Hôm nay,  

Nước Mỹ Và Da Đen

11/01/200100:00:00(Xem: 165192)
Không một nhà hàng nào, không rạp chiếu bóng nào, không một chiếc xe buýt nào ở thành phố Nữu Ước, hay bất cứ thành phố nào trên nước Mỹ lại không có bảng đề: "bên phải là lối đi của người Da trắng, bên trái là của Da đen". Đã có một thời như thế, kéo dài cả thế kỷ.

Cả trăm năm về trước người da trắng ở Mỹ sang Phi Châu mua người da đen về làm nô lệ. Họ được cho làm những việc nặng nhọc như phu thợ mỏ, đổ rác, dọn dẹp nhà cửa, làm con sen, thằng nhỏ....

Lâu dần xã hội Mỹ tự động phân chia ra hai giai cấp rõ rệt, như ta vào nhà thì biết ai là chủ, ai là đầy tớ, người Da đen chỉ biết nhìn xuống an phận. Họ cho như đó là sự xếp đặt đã rồi, không xê dịch... Đến nổi cuộc sống cơ cực, tủi nhục, lầm than đó được thể hiện trong một số bài dân ca (Country Music) hoặc nhạc phổ thông (Popular Music) cho đến bây giờ vẫn còn truyền tụng. Mà Ông Tạo cũng trớ trêu. Cho họ là những con người xấu xí, dị hợm, cục mịch Nhất là da họ màu đen. Có người đen như cục than hầm.

Cho đến khi Tổng Thống Abraham Lincoln hạ bút ký sắc luật "Bình đẳng Da trắng và Da đen" thì cuộc đời họ, những người da đen mới thực sự được giải phóng. Tổng Thống Lincoln nhận thấy một nước có truyền thống Dân chủ như nước Mỹ mà có sự phân chia giai cấp như thế là nghịch lý, và vì ông nhận thấy da đen cũng là con người.

Những cái gì xảy ra sau đó" Có thực sự người Da trắng coi da đen là những người đồng hạng" Khách quan mà nhận xét thì như bát cháo có sợi tóc. Không có bóng người da đen lấp ló ở những khu nhà giàu có. Hoặc khu da trắng đang ở nhộn nhịp hạnh phúc, mà có một gia đình da đen dọn đến, lập tức những người da trắng bỏ đi. Trường học da trắng ít khi thấy bóng dáng một học sinh hay sinh viên da đen. Nơi giải trí công cộng, hễ có da đen tụ họp, thì ít khi có người da trắng hội nhập.

Thế cho nên mới sinh ra những khu ở của toàn người da đen như Queens, Harlem ở New York... hay khu đường 11, 12, 13, ở Los Angeles, và Colingham ở Chicago. Ở những khu này thì có mướn, người da trắng cũng không thèm léo hánh. Đến Cảnh sát tuần tiểu cũng toàn người da đen.

Sự miệt thị, đố kỵ không thành lời, những mĩa mai chua xót cùng độ. Người ta miệt thị đến độ đau gần chết, cũng chọn nhà thương của người da trắng, và bác sĩ cũng là người da trắng. Điều khinh khi âm thầm đó không phải người da đen không biết. Họ biết rất rõ nhưng không dám nói. Lâu dần nó biến thành tự ti mặc cảm. Và từ tự ti mặc cảm đó, người da đen, tự tìm đường vươn lên bằng cách khác, không biết đến bao giờ mới thực sự bằng người da trắng. Nhưng cứ vươn lên.

Về thể thao, chưa có người Mỹ da trắng nào phá được kỷ lục của người da đen. Như anh chàng Micheal Johnson. Với đôi giày vàng óng ả, anh chạy vun vút như một mũi tên được phóng đi. Một trăm thước, bốn trăm thước, và cả hai nghìn thước, anh đều oanh liệt đoạt giải quán quân. Người ta bảo rằng anh chạy với tự tị mặc cảm. Có người lại cho rằng vì anh da đen, có ông bà ngày xưa từng rượt đuổi thú rừng như hưu, nai, chồn thỏ để phóng lao nên ngày nay anh chạy nhanh như thế. Sau những cuộc đua anh dũng, anh được phóng viên các đài truyền hình nước Mỹ lại phỏng vấn, thì anh cười và nói giọng bình tĩnh như không lấy gì làm mệt: "Có gì đâu. Không thế này, cuộc đời của tôi sẽ muôn đời trong bóng tối."

Về môn bóng rổ, ít khi thấy có một cầu thủ da trắng trộn lẫn trong đám Da đen. Có phải là kỳ thị không" Xin thưa, người da trắng không có sức bền bỉ và dẻo dai như da đen. Người ta nhắc nhở đến các tên tuổi của những siêu sao bóng rổ như Adul Raman, Magic Johnson, Micheal Jordan, O'Neil, Jabar, như những thần tượng trên đầu môi giới trẻ. Người mua hàng áo quần thể thao đều đòi hỏi cho được tên tuổi, hình ảnh của họ hiện rõ, đâu biết như thế là mắc hơn giá thường.

Nhạc sĩ kèn đồng (Trumpet) Louis Amstrong không những làm rạng danh ở nước Mỹ, mà cả hoàn vũ. Một danh ca, kịch sĩ, vũ công Sami David là một danh tài khét tiếng của da đen. Một Micheal Jackson với giọng ca và đôi chân vô địch, với số tiền làm được hàng năm lên đến bốn năm trăm triệu, đã làm người da đen hãnh diện không ít. Một số Widney Houston, và còn nhiều nữa trên sân khấu ca kịch Broadway đã làm chính người da trắng cũng mang lây niềm hãnh diện.

Đại tướng da đen tốc chiến tốc thắng Powell đã điều động binh sĩ tấn công Iraq trong chiến tranh Trung Đông thời ông Bush đã làm nước Mỹ lẫy lừng tên tuổi.

Đến nay, đã mười tám năm nghỉ thượng đài, mà tên tuổi Mohamed Ali như ngôi sao óng ánh ở không trung. Rồi chị em da đen Williams mới đây, làm thất đởm hồn kinh cả thế giới về môn quần vợt khi bê luôn hai giải vô địch đơn nữ, đôi nữ. Rồi anh chàng John nhỏ con chuyên đi tiền vệ cho bóng đá Hoa Kỳ... Còn nhiều, nhiều nữa. Kể không hết những thiên tài da đen.

Có phải người da trắng đầu hàng da đen hay không" Càng ngày người ta càng thấy đàn bà da trắng kết hôn với da đen. Vì sao" Nếu được nói toạc ra, một cách trắng trợn, thì da đen rất khỏe về tình dục. Nhưng còn có những thứ người da trắng không thể bì kịp với da đen. Như thể lực giao đấu. Cách diễn tả khi hát, khi chơi một bài nhạc, hay biểu diễn một vũ khúc... Người da đen, trước máy vi âm thì lên đồng. Cái nhăn mặt của họ, cái cười kiêu ngạo của họ, thì người da trắng phải đầu hàng là cái chắc.

Người da đen hát hết tâm huyết, vì họ có sẳn niềm ưu tư, tủi cực. Miệng họ rộng hơn, hơi họ dày hơn, giọng họ khàn như khóc, mắt ít khi mở lớn. Lúc nào họ cũng như sẳn sàng muốn nói: " Vâng, tôi đen. Thứ người được xã hội quên lãng. Đây là cơ hội để tôi thố lộ tâm tình và tài năng."

Đã có ai thế được một Micheal Jackson kể cả người da đen" Đã có ai điền khuyết được tiếng kèn và giọng ca bất hủ của Louis Amstrong mặc dầu ông đã qua đời khá lâu" Mặc dầu những tấm bảng "Không được kỳ thị Trắng Đen" Nhưng như đã trình bày ở trên. Là như bát cháo có sợi tóc. Trong phim nếu có cảnh ăn cướp ngân hàng, cảnh hiếp dâm, cảnh buôn bán ma túy, hay vượt ngục, người ta sẽ không ngần ngại đưa diễn viên da đen ra thủ diễn, mặc dầu thực tế, hung thủ của những vụ như thế là người da trắng.

Trong phim La Chaine, một Sydney Poiter đã làm lu mờ một Tony Curtis. Talk show ăn khách nhất hiện nay vẫn là của Opra da đen. Mục sư tiến sỹ Luther King, thủ lãnh da đen, bị ám sát, chỉ vì ông nói và ấp ủ có một câu nghe đến lạnh người: I HAD A DREAM. Ông đã mang giấc mộng gì trước hàng triệu người da đen" Không nói thì ai cũng đoán biết. Đó là giấc mộng giải phóng lần nữa toàn thể da đen. Sao cho chỗ đứng của họ ngang hàng với da trắng. Vì những khu dân cư, những trường học, những công sở, những nơi giải trí công cộng, dường như không có sự hài hòa, chung sống với người da trắng.

Có cái gì đó khó giải thích bằng lời. Nó mơ hồ như ảo ảnh. Nhưng đó là sự khác biệt rõ ràng, nếu không muốn nói là sự kỳ thị Trắng, Đen trăm phần trăm.

Người Da Đen khi học lịch sử chẳng hạn: Ai là vị Tổng Thống đầu tiên của nước Mỹ" Ai đã khai phá ra miền tây Hoa Kỳ" Thưa đó là người da trắng. Và câu trả lời như thế chẳng có tí gì thích hợp với lịch sử người da đen. Nói như thế không khác gì bắt một học sinh Mỹ học: Phải nhớ ơn Đức Trần Hưng Đạo, vì ngài là vị Anh Hùng đánh đuổi quân Tàu"

Vì lạc điệu như thế, mà học sinh da đen có học lịch sử, mà nhớ thì không.

Luật sư, chánh án, giáo sư, phi hành gia, cái gì da đen cũng có. Duy chỉ một điều ít ai để ý, là Tổng Thống cho đến phó Tổng Thống, thì người da đen tuyệt nhiên không có.

Nghe nói có lần Mục sư Jefferson da đen của Hoa Thịnh Đốn, rồi ông tướng năm sao hồi hưu của trận Irac cũng có ý định ra ứng cử Tổng Thống. Nhưng giờ chót các ông tắt ngúm Giấc Mộng đó. Chỉ vì tự biết mình, biết ta. Biết mình là da đen. Biết ta là chẳng ma da trắng nào dại dột bỏ phiếu cho ông.

Ông Tướng hồi hưu đã viết sách để tự quảng cáo cái chiến công hiển hách lẫy lừng của ông. Cuốn sách bán tạm được. Cái mức đo lường vô Tòa Bạch Ốc của ông là đó.

Chuyện Nước Mỹ có một Tổng Thống da đen là chuyện mặt trời mọc phương Tây vậy.

DƯƠNG KỴ

Ý kiến bạn đọc
26/08/201802:35:20
Khách
cái gì cũng có thễ xãy ra hết , mặc trời mọc ở phương tây rồi đó , lão tổng thống da đen Obama làm đến 2 nhiệm kỳ đó nghen
Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> http://youtu.be/J5Gebk-OVBI
Tên của bạn
Email của bạn
)
Tạo bài viết
Tổng số lượt xem bài: 863,045,407
Bà Đoan mấy bữa nay bận rộn với hai đứa con: thằng Doãn lên 9 và con Liên lên 7, hễ bà đi làm về chưa kịp uống ngụm nước thì chúng nó hối thúc đi chợ mua sắm đồ dùng để đi cắm trại. Thân thể mệt nhừ sau 8 tiếng làm trong hãng, bà chỉ muốn về nhà ngồi trên chiếc Lazy-boy nghỉ ngơi chốc lát, nhưng xem chừng số bà lận đận lao đao từ nhỏ
Xin hỏi thực lòng nhé, trên đời này chuyện gì khiến ta vưà vui mừng lại vừa ngao ngán" - Xin thưa, đó có phải là khi ta nhận được thiệp mời đám cưới không" - Taị sao vậy cà " - Đơn giản thôi. Ta mừng vì bạn bè còn nhớ đến ta, hàng xóm láng giềng còn nghĩ đến ta. Nhưng khi phải đi dự tiệc lại là nỗi khổ. Cách đây bẩy tám năm về trước cặp vợ chồng
Khoảng bốn giờ chiều Sandy bấm điện thoại intercom, bảo cô muốn nói chuyện ngay với Bích. Bích vội nhấn nút "save" để giữ laị những gì vừa đánh vào computer rồi mau mắn tới văn phòng riêng của cô ta. Nàng phân vân tự hỏi sao hôm nay cô trưởng phòng có vẻ tư lự, khác hẳn bản tính vui vẻ, hay bông đùa thường ngày.
Nhà tôi và tôi mở nhà hàng ăn tại Mỹ từ năm 1977 tới năm 2002 thì tạm đóng cửa vì lý do sức khỏe. Tính ra khoảng thời gian làm nhà hàng được đúng 25 năm. Trong dự tính nhà tôi còn muốn tiếp tục làm thêm 10 năm cho đủ 35 năm con trâu đi cày. Hiện nay nhà tôi vẫn còn say mê muốn tiếp tục lăn sả vào cơn ác mộng này như một vài
Hình như bất cứ ai khi thấy cảnh-sát thì thường có tâm trạng hơi sờ sợ. Nhất là di dân Việt-Nam như tôi, với ấn-tượng công-an hành xử ở quê nhà, lại thêm chẳng hiểu tiếng Anh thật rành rẽ, nên thấy cảnh-sát là tự nhiên dè chừng! Đang lái xe trên freeway mà thấy bóng xe cảnh-sát là giảm ngay tốc-độ! Nghe còi hụ xe
Tôi sinh truởng ở miền Nam lớn lên theo cuộc chiến, tôi biết Hà Nội qua sách vở, báo chí. Trong chiến tranh tôi nhìn về phương Bắc như một kẻ thù cần phải tiêu diệt, mộng ước của chúng tôi phải đặt chân lên Hà Nội bằng đôi giầy "sô". Nhưng những điều đó chỉ là một ảo tưởng. Kết thúc cuộc chiến 20 năm, nguời Hà Nội gọi chúng tôi
Hồi còn trẻ, trò Thọ vẫn thường rầu rĩ mỗi khi phải thay đổi trường học. Nhưng thời gian trôi nhanh..., mái tóc huyền ngày xưa cầu cứu thuốc nhuộm che dấu màu trắng ai oán, thì Thọ bỗng nhận ra mình là người may mắn được học nhiều trường, có dịp tham dự và làm quen với vô số bạn mới ở nước ngoài. Cách đây 6 tháng
Thành, con trai lớn của tôi nay sắp sửa lên đường đi hỏi vợ. Nhìn con trai trưởng thành, tôi mỉm cười khi chợt nghĩ đến chính mình: mới ngày nào còn là cậu bé mặc quần đùi chơi bắn bi quên cả giờ cơm trưa về nhà bị ba phạt quỳ, mà nay sắp sửa thành "anh xui." Thành năm nay gần 34 tuổi, nó và cô bạn gái quen nhau vì bọn trẻ
Lễ Vu Lan năm nay tám chị em chúng tôi vẫn còn may phước để trân trọng gài cái bông hồng trên áo. Má tôi năm nay trên tám chục tuổi rồi mà má vẫn còn khoẻ mạnh, tiếng nói còn sang sảng, tinh thần còn minh mẫn tuy rằng đi đứng đã có phần chậm chạp. Tại sao chỉ có ngày lễ Vu Lan cho Mẹ mà không có ngày lễ Vu Lan cho Cha"
Một tối ăn sinh nhật ở nhà người bạn láng giềng đã vãn. Bà con bè bạn về gần hết, chỉ còn lại mấy thằng bạn thân quây quần quanh cái bàn nhỏ ở patio, chưa chịu chia tay. Anh H, chủ nhà, bữa nay 49, coi bộ hơi "xừng xừng", và muốn cuộc vui "birthday" của mình tiếp tục "tới bến", nên xách
Nhạc sĩ Cung Tiến