Hôm nay,  

Dạy Con Nói Tiếng Việt Ở Mỹ

4/9/201500:00:00(View: 20027)

Tác giả: JJHiền
Bài số 4504-16-29904vb5040915

Tác giả là cư dân Stanton, Quận Cam, đã dự Viết Về Nước Mỹ năm 2003 vơi bài “Từ Mỹ, Tản Mạn Nhớ Quê Ngoại.” Sau đây là bài viết mới nhất của ông.

* * *

Bố ru con ngủ ầu ơ... Câu ca... tiếng Việt lời thơ ngọt ngào.

Còn nhớ gần 10 năm trước, tụi nhóc ở cái xóm nhỏ cạnh chân núi rủ nhau chạy qua nhà Ông Ngoại nhưng chỉ dám thập thò ngoài cổng tò mò nhìn bé Jenny Phương-Phương và bé ba Jane Phương-Thy vừa từ Mỹ về. Chúng háo hức chầu chực để được nghe con nít ở Mỹ về nói tiếng Mỹ chắc lạ ghê lắm.

Vậy mà tụi nhóc thất vọng quá! Hai hôm rồi chứ phải vài tiếng đồng hồ đâu, chỉ nghe nói tiếng Việt không à. Lại nói bằng cái giọng nhẹ nhàng và đúng chính tả quá xá. Có điều khác với con nít ở vùng ngoại ô thành phố Qui Nhơn này là hai bé không biết nói tục, chửi thề... Nhưng rồi tụi nhóc lại phục hai bé sát đất mới hay chớ. Phục không phải vì được nghe tiếng Mỹ mà vì được nghe con nít sinh ra tại Mỹ nói tiếng...Việt.

Theo tụi nhóc giọng hai con nhỏ dễ thương giống “ở chỏng mới dza” (hồi còn ở Việt Nam mổi lần đi Sài Gòn về tụi tui cũng hay giả giọng như vậy để chọc quê nhau song lại cảm thấy hãnh diện lắm). Nhưng bị chê: “hai đứa đó nó không biết nói tiếng Mỹ”. Tụi nhóc “méc” lại với ngườ lớn như vật đấy. Sau nầy về lại Mỹ hai bé giải thích vì con thấy chung quanh không ai nói tiếng Mỹ. Cũng chính nhờ vậy mà chỉ vài ngày sau tụi nhóc cùng hai bé đã kết thân chuyện trò hồn nhiên như quen nhau tự thủa nào. Sau tui ngộ ra hồi đó nếu hai chị em bé chỉ nói tiếng Mỹ với nhau chắc chắn sẽ khó hòa đồng với tụi bạn nhỏ miền quê.

Vì sao hai bé thạo tiếng Việt. Chuyện là thế nầy. Hình như số trời hay sao đó. Ngay khi vợ tui sắp sinh con lớn rồi đến con nhỏ ra đời và mãi tới bây giờ thì tui bị thất nghiệp dài dài, con lớn sinh năm 2000 con nhỏ 2003. Tui thất nghiệp thì tui ở nhà ru con. Hễ con khóc là tui ru dí dầu cầu “dzáng” đóng đinh... là con nín ru.

Sẵn nói chuyện sinh ra hai bé, xin nhá qua một chút về chuyện đặt tên cho con ở Mỹ của riêng tui.

Lúc đặt tên cho con chị tui thích cái tên Lara, đó là tên một nhân vật nữ trong tác phẩm Doctor Zivago. Tác giả đã dùng lời văn mà như thơ sáng tạo được hình ảnh một cô gái vừa tài hoa vừa đẹp tuyệt vời. Tui không gặp lại cái ấn tượng mạnh như vậy trong một tác phẩm văn chương nào khác. Nhưng Lara có một cuộc đời trôi nổi quá, thôi tìm một cái tên bình dân để mong con sau nầy có một cuộc sống bình thường nhưng hạnh phúc như bao phụ nữ khác. Và tui ưng bụng cái tên Jenny trông rất trong sáng, âm thanh nghe cũng thoải mái lắm. Còn tên Jane của con em cũng dễ kiếm ra thôi. Tên Jane với Jenny cũng từ một nguồn gốc chữ nghĩa. Với lại tên Jane nghe cũng dễ thương đấy chứ. Cho tới bây giờ bé ba vẫn cứ tự xưng là Jane với bố.

Trở lại đề tài chính. Rồi đến khi con bập bẹ tập nói, hết chị đến em, tui tập cho chúng thuộc lòng những bài thơ, những đoạn văn ngắn như: “Kỳ nghĩ hè ta về quê... nhà ta ở mé bờ đê...”, như: “Mỗi năm cứ độ cuối thu lá ngoài đường rơi nhiều và trên không trung có những đám mây bàng bạc...” Còn chuyện tại sao hai bé phát âm nhẹ nhàng chứ không “...Trong khắp năm mươi tỉnh của Miền Nam, có nơi nào người ta nói cái giọng nói phẳng bèn bẹt, ngang tuột ra như thế?...” như bố nó mà Ông bác đồng hương người Bình Định tui chưa bao giờ gặp là nhà văn Võ Phiến đã từng viết là vì nhờ mẹ chúng cùng cái Radio. Mẹ chúng tuy cũng là dân xứ “nẩu” nhưng thời thơ ấu lại ở xứ khác nên giọng nói nhẹ nhàng hơn tui nhiều. Còn nhờ Radio là do tính tui hễ bước vào nhà là vặn cái radio lên để nghe Little Sài Gòn hoặc nghe CD nhạc Việt.

Nhưng nói gì thì nói, việc bảo tồn tiếng Việt không thể bỏ qua công lao của các trung tâm Việt ngữ ở vùng Sài Gòn nhỏ này. Cái gì chứ chuyện chở hai con đi học Việt ngữ mổi sáng thứ bảy tui cảm thấy vui lắm. Nhìn tụi nhỏ vui chơi sao lòng mình nhẹ nhàng như đang ở trong một lớp học ở Việt Nam và tui quên bẵng đi những bon chen giữa một thời hiện đại ở Mỹ này. Năm 2011 hai bé đã ở trong hai đội của trường Việt ngữ thế hệ 2000 tham gia cuộc thi Bé vui Bé học và đã cùng các cháu khác đoạt được giải thưởng cho trường.

Dịp tết năm ngoái Jenny còn được Tu sĩ Thanh Tịnh Liên, Thích Nữ Chân Thiền người sáng lập Thiền Viện Sùng Nghiêm thương yêu giao cho phần chúc tết bằng tiếng Việt trong chương trình hằng tuần của chùa trên TV và cũng được sư cô ưu ái cho bé được vinh dự đi nhận phần thưởng bé giỏi tiếng Việt của hội nữ sinh Gia Long.

Nhớ lại hồi Ông Ngoại còn sống, lúc hai bé chưa được về Việt Nam thăm Ông. Mỗi lần nói chuyện qua điện thoại Ông hay dặn tụi bay nhớ dạy hai đứa nhỏ nói tiếng Việt. Ông sợ chúng nó mất gốc! Ông lo mai mốt gặp lại nhau Ông cháu không hiểu nhau vì Ông cháu bất đồng ngôn ngữ. Tui hay nói đùa Ba khỏi lo, mai mốt về Việt Nam tụi nó dư sức “chửi lộn” với lũ nhỏ trong xóm.

Ngày Ông Ngoại mất hai cháu không kịp về đưa tiễn Ông. Năm ngoái ở Mỹ đến lượt Ông Nội ra đi. Bố “ra lệnh” chị hai Jenny phải chuẩn bị viết một đoạn ngắn bằng tiếng Việt để tiễn biệt Ông. Bố dặn Jenny nghĩ sao viết vậy bố sẽ không sữa lại theo ý bố đâu. Ai cũng ngậm ngùi trong giây phút thiêng liêng bên linh cửu Ông khi nghe con bé nói bằng tiếng Việt mến yêu. Tội nghiệp bé ba Jane. Thấy Jane còn quá nhỏ nên bố không giao nhiệm vụ này, nhưng không ngờ Jane đã âm thầm viết rồi đưa bố xem. Jane chưa đủ trình độ diễn tả lưu loát bằng tiếng Việt, nó viết tiếng Mỹ. Thật bất ngờ khi lời bé viết thấy cảm chân thật làm bố không thể nào không cho Jane lên đọc lại những gì Jane viết. Bố trân trọng những gì Jane viết nên bố không sửa một chữ nào. Khi Jane đọc xong bố cố gắng dịch lại thật sát ý để còn gởi video về Việt Nam cho họ hàng xem có thể hiểu được. Sau nầy một cậu em con bà cô thứ năm ở Việt Nam (còn ba tui ai cũng gọi là anh Bốn) có phone qua trầm trồ con gái út anh sao còn nhỏ mà nói tiếng Mỹ hay vậy. Cậu em không biết con nít sinh ra ở Mỹ nói được tiếng Việt mới giỏi chớ tiếng Mỹ đứa nhỏ nào mà không nói như... Mỹ!

Hồi xưa tôi say mê truyện tuổi thơ của nhà văn Duyên Anh. Lúc tụi nhỏ lớn một tí tui bắt đầu tìm lại những tác phẩm của nhà văn nầy cho chúng đọc. Hai bé biết cảm động khi đọc “Hoa thiên lý”, “Con sáo của em tôi”, con bé Jenny khóc nói truyện buồn quá. Còn bé ba Jane thì sâu sắc hơn. Bé hỏi bố con sáo chết rồi sau nầy nó có “new life” nó có thành người không hả bố vì nó tốt lắm.

Jane thường suy nghĩ theo quan niệm nhà Phật là do hai chị em nó có theo lớp thiền dành cho các bé của Tu viện Sùng Nghiêm. Có lần Jane hỏi vậy chớ Ông Nội chết rồi khi sống lại (ý nói đầu thai kiếp khác) Ông Nội có làm Ông Nội nữa không hả bố…

Bây giờ việc tìm đọc sách tiếng Việt không phải là chuyện khó khăn gì. Cứ search trên internet là moi ra hết. Cả một quyển “Tâm hồn cao thượng” do Hà Mai Anh dịch tui cũng cố gắng cho hai bé đọc hết. Cứ mỗi sáng trước khi đi học hai bé phải đọc hết một chương của quyển sách này trên computer. Thậm chí tui còn moi ra được quyển Quốc văn giáo khoa thư là quyển sách nhà văn Duyên Anh hay hô hào nên đọc để luyện viết văn hay.

Vậy là hai bé bắt đầu học tiếng Việt trước khi hai bé đủ tuổi đến trường. Nhớ lại lúc bé lớn Jenny mới bập bẹ tập nói tui đã háo hức dạy bé “a...bê...xê”. Tui lấy hộp bánh biscuit cắt ra ba chữ a,b,c rồi dán lên vách tường cho nó bắt đầu học 24 chữ cái. Bé còn quá nhỏ để tập trung suy nghĩ. Có 3 chữ abc mà bé học hoài không thuộc. Cô hai của bé còn đệm vào... nhiều đứa nhỏ trông liếng mà học lại dốt.Có lần tui hỏi dồn quá nó đọc chữ bê thành chữ bánh vì trên chữ b tui cắt ra từ hộp bánh có hình mấy cái bánh biscuit! Vậy mà khi vào trường Mỹ hai bé học khá giỏi.

Nhớ lại năm 2012 mãn khóa lớp 6 tại trường Sequoia thuộc Westminster School District trước khi chuyển lên intermediate school Jenny được bằng khen của President và đại diện cho cả khối lớp đọc diễn văn trong buổi lễ ra trường.

Lúc cô giáo giới thiệu bé xong cả trường chờ nó lên phát biểu. Chờ mãi không thấy bé đâu tụi bạn vỗ tay đánh nhịp hét to Jenny! Jenny! Jenny!. Lúc nầy mới thấy tay Jenny giơ lên… khỏi bục cao. Thì ra bé giống bố quá nhỏ con tới độ bị cái bục che mất nên tụi bạn ngồi dưới thấp không trông thấy!

Bé Jenny không phải là một đứa trẻ thông minh xuất chúng gì, song có ưu điểm rất chăm chỉ. Bé ba Jane cũng được nhiều bằng khen nhưng không chăm học bằng chị hai Jenny. Bố hay nói đùa thấy vậy chứ nội công của con Jane thâm hậu lắm đó. Nó mà “work hard” như chị hai thì phải biết còn phải giỏi cỡ nào đấy chứ. Ông Bà mình hay nói được cái này mất cái nọ. Chị hai Jenny chăm học mà biếng làm còn Jane thì ngược lại. Việc học đối với Jane có vẻ ung dung nhưng không phải là lơ là. Khi làm homework gặp bài toán khó Jane bình tĩnh nghe bố giải thích, Jane không bao giờ tỏ ra nôn nóng trước bất cứ việc gì. Jane là con bé khôn ngoan và luôn luôn có nhiều ý tưởng lạ. Jane rất biết nghĩ đến người khác, biết cách thu phục cảm tình người đối diện. Chẳng vậy mà năm nào cô giáo nào cũng thương Jane nhất không phải chỉ vì Jane học giỏi.

Jane luôn luôn đoán trước bố muốn gì. Thấy bố có vẻ mệt mỏi dù đang bận làm gì Jane cũng nắn vai và đấm lưng cho bố. Mỗi khi bố ăn cơm xong bố nói ăn xong rồi sao hé. Nghe vậy thế nào Jane cũng chạy lại sofa gãi đầu cho bố vì Jane biết ý bố thích được gãi đầu sau khi ăn cơm.

Mấy năm trước Jane còn nhổ tóc ngứa cho bố. Bây giờ bố bắt đầu già rồi. Tóc cũng bạc nhiều rồi. Nên Jane khó tìm ra những sợi tóc ngứa giữa một rừng tóc bạc! Những lúc ấy bố đùa thôi mai mốt bé ba làm y tá nghen con. Để chị hai Jenny làm Bác sĩ còn bé ba làm y tá phụ cho chị cũng OK vậy.

Nghe vậy Jane không có phản ứng gì. Nhưng sau này Jane hay thủ thỉ với bố mai mốt Jane làm bác sĩ Jane mua nhà cho bố ở. Ừ bố vui lắm! Bố hay nói làm gì cũng được miễn hai con hạnh phúc là bố vui rồi. Nhưng hai con phải nói tiếng Việt cho thạo vì nhiều Ông Bà không rành tiếng Mỹ nên họ chỉ thích bác sĩ, y tá biết nói tiếng Việt Nam thôi.

JJHiền

Reader's Comment
4/16/201516:55:19
Guest
YOU ARE AMAZING FATHER.. YOUR CHILDREN ARE LUCKY .I WISH YOU ONLY THE BÉT.
Send comment
Off
Telex
VNI
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu.Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> http://youtu.be/J5Gebk-OVBI
Your Name
Your email address
)
Add a posting
Total View: 861,695,249
Con may mắn được mẹ sinh con tại Mỹ, tỉnh Alexandria bang Virginia . Mẹ dạy con nói tiếng Việt từ thuở còn thơ. Mẹ nấu cơm Việt cho con ăn. Mẹ kể lại chuyện xưa, ông bà ngoại dạy dỗ mẹ chu đáo nên ngày nay nhờ kinh nghiệm đó mẹ rèn luyện chúng con nên người tốt. Mặc dầu sanh đẻ tại Mỹ nhưng con lúc nào cũng nghĩ tới
Chiều nay trên đường từ sở về nhà, con đã chứng kiến một tai nạn giao thông khá nghiêm trọng. Ba xe cứu thương đến vây quanh làm lưu thông bị tắc nghẽn. Khi đi ngang qua hiện trường, con đã nhìn thấy các nhân viên cứu thương đang cố gắng cưa những mảnh sắt móp méo để lấy người bị thương đang kẹt trong xe
Tác giả là một nhân viên ngân hàng, cư trú và làm việc tại Seattle , tiểu bang Washington . Bài viết về nước Mỹ đầu tiên của bà, “Con Đi Trường Học...” là thư của một bà mẹ độc thân viết cho con gái đi thực tập tại một nước châu Phi, đã được phổ biến ngày 13-1-2006 với bút hiệu Hồng Ngọc-Vương. Bài viết thứ hai
Mẹ ơi! Biết bao giờ con mới được gọi lại tiếng "Mẹ" ngọt-ngào đầy yêu-thương này! Ngày Mẹ còn sống, gọi tiếng Mẹ đã thấy ấm lòng, thấy chứa-chan tình-cảm. Bây giờ Mẹ không còn nữa, tiếng Mẹ làm con xót-xa tận cõi-lòng, chẳng bao giờ con còn có dịp ngồi bên Mẹ, nắm lấy tay Mẹ rồi nói
Những ngày đầu bà Bẩy vui vẻ đi đây đi đó. Thấy gì cũng lạ, cũng đẹp, nhưng cái cảm giác lớn nhứt bà có là thấy mình   an toàn.   Không bị hạch xách, không bị hỏi han, điều tra, điều này điều nọ, bị sợ sệt khi phải đến cơ quan công quyền mà bà đã gặp phải ngày xưa.... Trong bữa ăn tại nhà con gái, có đông đủ
Bởi vì Việt Kiều chẳng mấy ai quan tâm đến những điều ấy, có người không chịu ở nhà mà ra ở khách sạn   cho thoải mái và chẳng muốn làm phiền đến ai. Họ muốn thăm ai thì tự nhiên đến nhà, ăn uống thì đơn giản không cầu kỳ, chẳng cần cao lương mỹ vị gì hết, có rất nhiều người xà vào quán hàng trong nhà lồng
Tôi mơ mơ màng màng nheo mắt nhìn chiếc đồng hồ bên cạnh giường ngủ, và vội vàng ngồi bật lên vì đã gần 12 giờ trưa. Đầu óc tôi vẫn còn choáng váng và khó chịu lắm, nhưng nghĩ tới mảnh giấy mẹ để trên gối, tôi chạy vội ra nhà bếp không kịp đánh răng rửa mặt. Tối hôm qua, phải nói là sáng nay mới đúng
Con không dám đi cửa trước, con vòng ra cửa sau. Mùa Xuân đã trở lại, những củ   tulip con trồng trên luống mùa thu năm nào trước khi bỏ đi đã mọc lên và ra hoa, những bông hoa tulip mà cha yêu. Mọi thứ trông buồn bã và tàn tạ, chỉ có những bông hoa tulip rực rỡ. Mầu đỏ và vàng, xen lẫn với những mầu hồng nhạt
Vì nhà tôi khá xa trường, tôi luôn cố gắng căn giờ để dù có kẹt xe cũng tới trường sớm ít nhất nửa giờ. Tôi muốn tránh cho mình tình trạng phải phóng xe vội vã trong nỗi hồi hộp lo âu sợ trễ; hoặc hớt hải tới trường vừa sát giờ dạy; hoặc tệ hơn, tới sau khi chuông vào lớp đã reo! Kinh nghiệm cho tôi biết, chính trong ít phút
Vận nước nổi trôi, tôi đến Hoa kỳ vào tháng chín năm 1975.   Ngồi trên xe từ phi trường về nhà trọ, tôi thấy ngay cái không khí ở đây khác với không khí tại những nơi tôi đã đi qua.   Nó có phần tươi mát hơn, khoáng đạt hơn.   Không phải là một người trong ngành y khoa, tôi không biết cái gì đã kích thích ngũ quan
Nhạc sĩ Cung Tiến