TG Biển Cát (thứ 2 từ phải) đoạt giải Vinh Danh Tác Phẩm VVNM 2023
Tác giả tên thật là Trần Hương Thủy hiện sống tại South Carolina. Biển Cát là một cây bút được yêu mến và đọc nhiều trong giải thưởng VVNM. Bà vừa nhận giải Vinh Danh Tác Phẩm 2023. Bài viết kỳ này là tiếng lòng của một người cha tuổi xế chiều mong mỏi đến khắc khoải hơi ấm tình thương từ những đứa con của mình.
***
Ngôi nhà nằm ở một vùng ngoại ô, khuất sau những tàng cây cổ thụ, phủ đầy rêu phong và ký ức. Mỗi viên gạch, mỗi góc tường, đều như đang thì thầm câu chuyện về một gia đình đã từng hạnh phúc, ấm êm.
Ông Lâm, với mái tóc bạc phơ như sương tuyết và dáng người gầy gò, liêu xiêu theo năm tháng, ngồi lặng lẽ trên chiếc ghế mây cũ ở hiên nhà. Chiều tà buông xuống, nhuộm tím cả khoảng sân, mang theo hơi lạnh se sắt của cơn gió trở mùa, lay lắt những cánh hoa đỗ quyên đỏ thắm trước ngõ, như ngọn lửa nhỏ đang cố gắng níu giữ hơi ấm sắp tàn lụi. Mỗi cơn gió đi qua, ông Lâm lại khẽ rùng mình, không phải vì lạnh, mà vì nỗi cô đơn quạnh quẽ đang bám riết lấy ông từ hai năm nay. Từ ngày người vợ yêu quý của ông về với đất.
Ngày bà đi, mang theo cả một phần hồn ông. Ngôi nhà bỗng trở nên thênh thang lạ lùng, mỗi căn phòng đều phảng phất bóng dáng bà, nhưng lại trống trải đến buốt lòng. Đôi khi, ông mơ hồ nghe tiếng bà lui cui dưới bếp chuẩn bị những món ăn ông thích, hay tiếng bà nhẹ nhàng nhắc nhở ông nhớ giữ ấm trong tiết trở trời. Để trong vô thức, ông bật lên tiếng gọi “Bà ơi !” - tiếng gọi thân thương bao nhiêu năm vợ chồng quen thuộc như hơi thở. Ông nhớ bà, nhớ đến quặn cả tim gan. Nỗi nhớ ấy biến thành nỗi nhớ con nhớ cháu, một nỗi nhớ câm lặng, âm ỉ cháy trong lòng.
Hai người con của ông - thằng Hai và con Ba, đều đã trưởng thành, có gia đình riêng, sự nghiệp riêng ở thành phố. Chúng nó bận rộn lắm, ông biết. Thời buổi này, kiếm sống đâu dễ dàng. Áp lực công việc, gánh nặng cơm áo gạo tiền trĩu oằn trên vai những người trẻ. Ông vẫn tự nhủ lòng, chúng nó còn phải lo cho gia đình nhỏ của chúng, phải cố gắng làm việc để có cuộc sống tốt đẹp. Chúng đâu thể quẩn quanh bên ông được. Nhưng dù nghĩ vậy, ông không khỏi chạnh lòng khi nhìn những chiếc ghế đối diện trống không, hay điện thoại của ông im lìm nhiều ngày liền, không một cuộc gọi, không một tin nhắn hỏi han.
Thỉnh thoảng, chúng cũng về thăm ông. Những chuyến về ngắn ngủi, vội vã. Thằng Hai thì mua sắm đủ thứ đồ ăn thức uống, còn con Ba thì mua sắm cho ông quần áo, thuốc men. Chúng nó quan tâm ông đó chứ, nhưng sự quan tâm ấy như cơn gió thoảng qua, chỉ kịp lay động vài chiếc lá khô rồi tan biến, không đủ lấp đầy khoảng trống mênh mông trong lòng ông. Những lần chúng về, ông chưa kịp nhìn ngắm kỹ khuôn mặt của con, chưa kịp hỏi thăm, chưa kịp kể cho cho chúng nghe về giấc mơ đêm qua, về những cơn đau nhức tuổi già, thì đã phải vội vã tiễn chúng đi.
Đêm trước ngày giỗ của vợ, nỗi nhớ vợ, nhớ con, nhớ cháu bỗng trở nên cồn cào hơn bao giờ hết. Ông bần thần cầm điện thoại, ngập ngừng một chút rồi bấm số thằng Hai.
- A lô, ba à? Giọng thằng Hai vẫn sang sảng như ngày nào, nhưng có vẻ vội vã.
- Ừ, ba đây con. Ngày mai là giỗ mẹ con rồi đó, con nhớ về nhé. Ông Lâm hồi hộp, chờ đợi lời hứa hẹn của con trai.
- Dạ, con nhớ mà ba. Vợ chồng con sẽ mua đồ về, ba đừng lo gì hết nghe. Thôi, con sắp có buổi liên hoan công ty rồi, con cúp máy đây.
Thằng Hai nói nhanh, không chờ ông kịp trả lời. Tiếng tút..tút… vang lên khô khốc trong không gian tĩnh lặng. Ông Lâm thở dài, đặt điện thoại xuống. Ông muốn nói chuyện lâu hơn một chút, muốn hỏi thăm công việc của nó có ổn không, muốn biết mấy đứa cháu nội của ông có khỏe không, có học hành chăm chỉ không. Ông muốn kể cho nó nghe về cơn giông mấy tháng trước đã làm đổ cây táo mà ngày nhỏ nó vẫn thích leo trèo, và ông đã cạy cục tìm khắp nơi , mua đúng cây giống đó trồng lại chỗ cũ. Nhưng thôi, mai gặp nó rồi nói cũng được - ông lại tự an ủi.
Một lát sau, ông bấm số con Ba.
- Dạ, ba. Con nghe… Giọng con Ba xen lẫn trong tiếng ồn ào.
- Ừ, ba đây. Mai là giỗ mẹ con đó. Con nhớ sắp xếp về nghe.
- Dạ, con biết rồi, ba. Con đang chạy xe.
Con Ba cũng trả lời qua loa, rồi tắt máy, không để ông kịp nói lời nào.
Ông Lâm đặt điện thoại xuống, tay run run. Cả hai đứa con ông, đứa nào cũng vội vàng, bận rộn. Chúng nó lớn rồi, chúng nó có cuộc sống riêng. Ông không muốn làm phiền chúng. Nhưng sao lòng ông vẫn đau đáu một nỗi niềm khó tả. Ông vẫn muốn được nghe một lời thăm hỏi, được có một chút thời gian với con, nhưng dường như, chúng không có phút giây thư thả nào để ngồi lại một chút cùng ông.
Ông lại tự nhủ lòng, thôi, mai các con ông về rồi, sẽ còn khối thời gian mà.
Cả đêm ông Lâm cứ trằn trọc mãi. Sáng hôm sau, ông thức dậy thật sớm. Ông lụm cụm dọn dẹp nhà cửa, lau chùi bàn thờ, ra vườn hái mấy bông hướng dương - loại hoa bà ưa thích, đặt cạnh di ảnh bà. Ông lúi húi pha tách cà phê, nhưng chỉ nhấp đúng một ngụm, rồi lại đi ra đi vào ngóng tụi nhỏ.
Gần trưa, tiếng còi xe quen thuộc của thằng Hai đỗ xịch trước ngõ. Ông vội vàng bước ra đón, lòng dấy lên niềm vui khôn tả.
Thằng Hai cùng vợ xách đủ thứ đồ ăn, quà cáp vào nhà. Tiếng chào, tiếng cười nói của hai đứa cháu nội khiến ngôi nhà bỗng chốc ấm áp, vui tươi hơn. Mấy đứa cháu chạy đến ôm ông, gọi “ông nội ơi” líu lo. Thằng Hai nói, sẽ ở lại cùng ông đến hôm sau, cho ông đỡ buồn.
Mâm cúng được bày biện tươm tất. Mùi hương trầm thoang thoảng, quyện với mùi thức ăn, gợi lên không khí thiêng liêng, ấm cúng. Ông Lâm ngồi giữa mâm cỗ, nhìn các con, nghe các cháu ríu rít, lòng tràn ngập hạnh phúc. Đã lâu rồi, ông mới tìm được cảm giác này, cảm giác được có một gia đình yêu thương trọn vẹn. Ông mỉm cười, thầm cảm ơn trời đất.
Nhưng rồi, giữa bữa ăn, tiếng điện thoại của thằng Hai reo lên, cắt ngang câu chuyện. Thằng Hai đứng dậy, vội vã ra ngoài nghe máy, gương mặt thoáng lo lắng. Một lúc sau, nó quay vào, nét mặt căng thẳng:
- Ba ơi, con xin lỗi. Công ty có việc quan trọng bất ngờ. Có một dự án mới, sếp giao cho con phụ trách. Sếp yêu cầu con đến công ty chiều nay để nhận hồ sơ, chuẩn bị cho chuyến bay sớm ngày mai.
Giọng thằng Hai có vẻ tiếc nuối, nhưng ánh mắt của nó đã ánh lên nét bận rộn, không thể chần chừ. Ông Lâm nghe mà tai như ù đi. Tưởng chừng có ai đó đang hắt vào ông gáo nước lạnh.
- Sao… sao vậy con? Con không ở lại với ba một đêm sao? Mấy đứa cháu cũng mới vừa về mà…
Thằng Hai lắc đầu:
- Để dịp khác nghe ba. Đây là cơ hội tốt lắm, con không thể bỏ qua được.
Con dâu ông cũng lên tiếng, nhẹ nhàng nhưng dứt khoát:
- Ba thông cảm cho chồng con nghe ba. Việc làm ăn bây giờ khó khăn lắm. Đây là cơ hội mà chồng con mong đợi từ lâu.
Đứa cháu lớn, thằng Tí anh, vùng vằng:
- Con muốn ở lại đây chơi với ông.
Thằng Tí em cũng bắt chước anh, phụng phịu:
- Con ứ về.
Hai đứa nhỏ cứ dằng co không chịu đi. Vợ chồng thằng Hai phải dỗ dành, hứa hẹn với tụi nó, khi thu xếp công việc xong sẽ về thăm ông lần nữa.
Trong chớp mắt, mọi thứ lại trở về vẻ vắng lặng ban đầu. Tiếng bát dĩa khua rổn rảng, tiếng nói cười lặng ngắt. Ông Lâm đứng giữa sân nhìn bóng xe của thằng Hai khuất dần nơi cuối con đường, mang theo cả không khí ấm cúng, cả niềm vui vừa chớm nở trong lòng ông. Một cảm giác hụt hẫng, trống rỗng bao trùm lấy ông. Ông lại tự an ủi, còn gia đình con Ba sẽ về và ở lại với ông lâu hơn.
Quả thật, chỉ một lát sau, tiếng động cơ quen thuộc lại vang lên. Chiếc xe con Ba đậu trước cổng. Ông Lâm lại thấy lòng mình dấy lên hy vọng. Con Ba với bộ y phục công sở chỉnh tề, bước xuống xe, dáng vẻ hối hả, vội vàng. Vừa chào ông, nó vừa vội vã bày biện mấy dĩa trái cây lên bàn thờ và thắp nén hương khấn mẹ.
Nhìn mâm thức ăn ngổn ngang trên bàn, con Ba hỏi:
- Gia đình anh Hai về rồi sao, ba? Con xin lỗi, con đến muộn, kẹt xe dữ quá.
Ông Lâm nhìn con, vừa thương vừa xót:
- Không sao. Thấy mặt con là ba vui rồi. Ủa, chồng con của con không về à?
- Dạ, không. Ảnh bận công việc, còn bé Ti đi cắm trại với lớp.
- Vậy con vô nhà rửa mặt cho khỏe.
Con Ba uống vội ngụm nước:
- Dạ thôi, con có cái deadline gấp lắm, cần hoàn thành đêm nay. Con phải về bây giờ.
Ông Lâm ngập ngừng hỏi, giọng run run:
- Thế bao giờ con lại về thăm ba? Hay là, hay là… con nán lại ăn với ba bữa cơm nghe.
Con Ba tránh ánh nhìn của ông, thoáng bối rối:
- Ba đừng trông con ba ơi. Công việc của tụi con bây giờ áp lực kinh khủng. Ba ráng giữ gìn sức khỏe. Chừng nào rảnh con sẽ thu xếp về đây với ba. Tụi con vẫn nghĩ đến ba mà.
Nói rồi, con Ba vội vã chào ông và bước ra xe. Tiếng cửa xe đóng sập lại, và tiếng động cơ nổ máy. Chiếc xe nhanh chóng khuất vào bóng chiều tàn.
Ông Lâm bước ra sân, vịn tay vào chiếc cổng rào xiêu vẹo, giữ mãi một tư thế bất động cho đến khi màn đêm buông xuống, dày đặc bao trùm vạn vật. Nỗi cô đơn vỡ òa trong lòng ông, như cơn sóng dữ dội bất ngờ ập đến, cuốn phăng đi tia hy vọng mong manh sót lại. Giọt nước mắt lăn dài trên gò má nhăn nheo, thấm đẫm vị mặn chát của thời gian và tháng năm khắc nghiệt.
Ông nhớ về miền ký ức xa xăm, về những ngày vừa chân ướt chân ráo đến Mỹ định cư. Vợ chồng ông với hai bàn tay trắng, phải đối mặt với vô vàn khó khăn, thử thách nơi xứ lạ quê người. Tất cả đều xa lạ: ngôn ngữ bất đồng, văn hóa khác biệt, công việc bấp bênh. Thế nhưng chưa một lời than vãn nào thốt ra từ môi ông bà. Họ làm đủ thứ nghề để kiếm sống, từ rửa bát, dọn dẹp trong nhà hàng, làm công nhân trong hãng máy, làm bánh trái bỏ mối cho tiệm. Có những đêm, sau giờ làm, hai vợ chồng ông thức trắng, gói bánh giò, bánh ít, để kịp giao hàng khi trời vừa rạng sáng.
Rồi con cái lần lượt ra đời. Dù vất vả đến đâu, ông bà vẫn thay nhau chăm sóc con chu đáo, lo cho chúng từng miếng ăn, giấc ngủ, dành thời gian trò chuyện, chơi đùa và lắng nghe tâm sự ngây thơ của chúng. Không muốn con phải khổ nhọc đổ mồ hôi để đổi lấy từng chén cơm như cha mẹ, mà được học hành đến nơi đến chốn, có một tương lai tươi sáng - ông bà chấp nhận hy sinh tất cả: tuổi xuân, sức khỏe, những nhu cầu của bản thân mình.
Giờ đây các con ông đã lớn khôn, đã có cuộc sống riêng. Chúng nó thành đạt, có sự nghiệp vững chắc, có gia đình hạnh phúc. Ông không trách các con . Ông biết chúng bận rộn kiếm sống và lo cho gia đình nhỏ của chúng. Nhưng sao lòng ông vẫn đau đáu nỗi nhớ thương, một nỗi khát khao sẻ chia mà không nói được thành lời. Ông thèm được một bữa cơm đông đủ, không vội vàng, không áp lực. Ông thèm nghe tiếng cười nói của các cháu, thèm được ôm chúng vào lòng, kể cho chúng nghe những câu chuyện cổ tích xa xưa mà ông còn nhớ được. Hơn nữa, ông thèm một cái ôm thật chặt, một lời hỏi han chân thành, những câu tâm sự từ những đứa con ông dành trọn cuộc đời để yêu thương.
Ông ngước lên bầu trời đêm. Hàng ngàn vì sao lấp lánh trên cao như những giọt nước mắt bà đang khóc cùng ông. Thoang thoảng như có lời thì thầm an ủi của bà. Nhưng nỗi buồn của ông vẫn mênh mang như biển cả. Đó là nỗi buồn của những khoảng trống không thể nào lấp đầy từ những đứa con, đứa cháu ông yêu quý.
Ông chỉ mong một ngày nào đó, các con ông sẽ hiểu, sẽ cảm nhận được nỗi cô đơn của người cha già, và dành thêm một chút thời gian về bên ông, xoa dịu phần nào nỗi nhớ thương vô bờ bến này. Để ông không còn lặng nhìn theo bóng xe khuất dần cuối con đường, rồi ngậm ngùi tự hỏi, có bao giờ các con ông nhớ về những bữa cơm gia đình đầm ấm, hay chỉ còn một mình ông với ký ức xa xôi.
Và rồi, những giá trị tình thân, những gắn kết gia đình sẽ không dần bị lãng quên trong guồng máy xã hội tất bật và rộn rịp. Khái niệm “nhà” không đơn thuần chỉ là nơi chốn đi về, mà còn là nơi những người thân yêu cảm nhận sự cần thiết của nhau, cùng lưu giữ yêu thương và kỷ niệm.
Ông cứ đứng như thế, lẫn vào bóng đêm. Từng cơn gió lùa qua trong quạnh quẽ. Ở quê nhà ông, người ta gọi đó là những cơn gió mồ côi, hay gió lẻ. Cái lạnh của nó sắt se da thịt, như khắc vò võ vào tim những trống vắng, cô đơn. Phút giây này, trong bóng tối mở vào màn đêm thăm thẳm, ông càng thấm thía hơn bao giờ hết, nỗi hắt hiu của cơn gió trở mùa.
Biển Cát ( SC )
Hệ quả của cuộc sống hiện đại của những người trẻ quay cuồng trong áp lực cơm áo, gia đình nhỏ của mình,…Dần dà thời gian quan tâm đến cha mẹ già ít đi. Họ trấn an rằng cha mẹ vẫn ổn, họ đã lo đầy đủ vật chất rồi. Cứ vậy mà sự vô tâm lớn dần .
Nhưng cha mẹ già không chỉ chỉ cần vật chất mà còn cần sự nuôi dưỡng về mặt tinh thần. Họ cần tình yêu thương, sự quan tâm, gần gũi của con cái .
Nỗi ân hận khi cha mẹ mất vì sự "lãng quên" là một vết sẹo khó lành. Hãy biến nỗi sợ hãi đó thành động lực để yêu thương, quan tâm cha mẹ nhiều hơn ngay từ bây giờ.