Hôm nay,  

Tôi Đi Làm Thiện Nguyện Cho Lễ Hội Pow Wow

11/03/202500:00:00(Xem: 3173)
bo-sach-vvnm 
Tác giả lần đầu tham dự VVNM với bài “Một Ngày Thăm Trường Võ Bị West Point”. Bà hiện định cư ở Texas và làm việc trong ngành giáo dục. Bài viết kỳ này tường thuật nhiều chi tiết thú vị trong Lễ Hội Pow Wow (còn gọi là Powwow) của người Mỹ bản địa (Native American).
 
***
 
Biết được Hội sinh viên người Mỹ bản địa ở trường UTA (University of Texas at Arlington) cần nhiều thiện nguyện viên giúp cho lễ hội Pow Wow lần thứ 29 được tổ chức vào ngày 1 tháng Ba năm 2025, tôi chủ động liên lạc với Ông chủ tịch của hội và được chấp nhận vào làm thiện nguyện viên.
 
Tất cả các thiện nguyện viên được yêu cầu tham gia hai buổi họp online để nghe phổ biến về nội qui và những điều nên tránh khi làm thiện nguyện cho lễ hội. Buổi họp thứ ba được tổ chức tại trường UTA một ngày trước lễ hội. Ông Silva-Brave, chủ tịch hội sinh viên người Mỹ bản địa, giải đáp những thắc mắc của thiện nguyện viên, đưa chúng tôi đi tham quan khu vực Maverick Activity Center để chúng tôi khỏi bỡ ngỡ khi làm việc.
 
Tôi nhận công việc bán những chiếc dĩa giấy có ghi những con số, mỗi chiếc dĩa sẽ được bán với giá 1 Mỹ kim. Người mua được những chiếc đĩa có số trúng thưởng sẽ tự chọn giải thưởng là những hộp bánh cupcakes, bánh cookies, bánh bông lan chanh và vô số các loại bánh ngọt khác. Một số thiện nguyện viên khác sẽ bán những tấm vé số, người trúng số sẽ được nhận những chiếc mền do các nhà hảo tâm tặng cho ban tổ chức lễ hội. Cứ mỗi một tiếng đồng hồ sẽ có một đợt xổ số và người trúng số sẽ đến bàn làm việc của ban tổ chức để chọn giải thưởng. Một vài thiện nguyện viên khác được phân công bán thức ăn cho những người đến xem lễ hội.
 
Lễ hội bắt đầu lúc 11 giờ sáng và kết thúc vào khoảng 10 giờ tối. Tôi đến sớm để giữ một chỗ ngồi và để có thời gian đi xem các mặt hàng thủ công mỹ nghệ được bày bán trong khu vực Maverick Activity Center.
 
Tại Maverick Activity Center, nơi diễn ra lễ hội hôm nay, có rất nhiều gian hàng bán đồ thủ công mỹ nghệ, quần áo và đồ trang sức truyền thống của người Mỹ bản địa. Ngoài ra còn có các quầy bán thức ăn như xúc xích, bánh Indian Taco, thức ăn dành cho người ăn chay, và món bánh mì chiên đặc sản của người Mỹ bản địa (frybread). Lợi nhuận thu được từ các gian hàng bán thức ăn sẽ được dùng để gây quỹ học bổng cho Hội sinh viên của trường. Học bổng sẽ trao cho các sinh viên người Mỹ bản địa và các sinh viên có những đóng góp to lớn vào cho cộng đồng người Mỹ bản địa.
 
pow wow 1
Một gian hàng trong lễ hội Pow Wow (hình do TG cung cấp)
 
Các lễ hội Pow Wow đã có trước năm 1607, khi người Anh di cư đến Mỹ sinh sống và mở đầu cho thời kỳ thuộc địa. Lễ hội Pow Wow là lễ hội truyền thống đại diện và tôn vinh các nền văn hóa khác nhau của các bộ lạc thông qua các điệu múa và âm nhạc. Ngoài ra, lễ hội Pow Wow còn mang ý nghĩa là dấu hiệu của kháng cự và hồi sinh.
 
Ông Silva-Brave, chủ tịch hội Sinh viên người Mỹ bản địa của trường UTA giới thiệu về mục đích của các lễ hội Pow Wow ở trường UTA: nhằm để gây quỹ học bổng cho các sinh viên của trường và để tôn vinh các nền văn hóa của người Mỹ bản địa. Theo lời ông Silva-Brave, người Mỹ bản địa sống ở các biệt khu được khuyến khích chuyển đến ở các thành phố lớn như Dallas và được khuyến khích hòa nhập vào văn hóa Mỹ. Khi người Mỹ bản địa chuyển đến sống ở các thành phố lớn, họ bắt đầu hình thành các cộng đồng của họ ở các thành phố này. Họ bắt đầu tụ tập để hát hò, nhảy múa, mặc các bộ quần áo truyền thống trong các buổi tụ họp. Và thế là các lễ hội Powow ra đời. Sứ mệnh chính của lễ hội Pow Wow tại trường UTA nhằm để tôn vinh văn hóa người Mỹ bản địa và giới thiệu văn hóa của họ.

pow wow 2
Một gian hàng trong lễ hội Pow Wow (hình do TG cung cấp)
 Buổi lễ bắt đầu với một phút cầu nguyện và tiết mục múa “trái bầu”. Người MC (Master of Ceremony) giới thiệu về các vũ công (dancers) trong tiết mục múa “trái bầu” (Gourd Dance). Gourd Dance là điệu múa hát nghi lễ mở màn cho buổi lễ hội, là điệu múa truyền thống của nhiều bộ lạc người Mỹ bản địa này nhằm để tôn vinh các cựu chiến binh, tôn vinh người cao niên và tôn vinh Đấng Tạo Hóa. Đây cũng là điệu múa để chào đón các chiến binh trở về nhà sau chiến tranh và là điệu múa chiến binh lấy cảm hứng từ truyền thuyết và lịch sử. Mặc dù tên gọi là điệu múa “trái bầu” nhưng các vũ công chỉ cầm trên tay những cây quạt lông vũ hoặc những chiếc lục lạc để đệm theo tiếng trống lúc dồn dập như thúc giục các chiến binh ngoài chiến trận, lúc khoan thai, nhịp nhàng khi chào đón họ trở về nhà. Các tiết mục thi nhảy múa bắt đầu từ 5 giờ chiều dành cho mọi lứa tuổi, các em bé sẽ thi với nhau, đàn ông thi riêng với đàn ông, phụ nữ thi chung với phụ nữ. Giải thưởng được quy ra tiền mặt và trao ngay cho người thắng giải trước khi bế mạc.
 
Giữa các cuộc thi nhảy sẽ có cuộc thi nhảy “khoai tây” (Potato dance) và cuộc thi vỗ trống. Bất kì ai tham dự lễ hội, kể cả khán giả, đều được phép ra sân khấu để nhảy điệu khoai tây. Điệu nhảy này yêu cầu bạn nhảy chung với một người khác, để một củ khoai tây giữa trán của hai người. Giám khảo chấm điểm sẽ dựa trên động tác di chuyển theo tiếng trống của người nhảy, điều quan trọng là giữ cho củ khoai tây không bị rơi xuống đất.
 
 
pow wow3
Một gian hàng trong lễ hội Pow Wow (hình do TG cung cấp)
 
Có khoảng 1500 người tham dự buổi lễ hội đến từ nhiều nền văn hóa khác nhau. Nhiều người Mỹ bản địa đến tham dự mặc những bộ trang phục vương giả (regalia) của bộ lạc của họ. Những bộ trang phục này được làm bằng tay, vật liệu vải có đính lông chim và hạt cườm. Mỗi một đường kim mũi chỉ, các hạt cườm đều mang một ý nghĩa đối với người Mỹ bản địa.
 
Tại các bàn làm việc của ban tổ chức, tôi thấy có rất nhiều người Mỹ bản địa đến đăng ký thi nhảy múa. Những người biểu diễn này phải hát các bài hát bằng nhiều ngôn ngữ khác nhau. Tại buổi lễ hội, các vũ công sẽ có cơ hội gặp gỡ, làm quen và nhảy chung với nhau. Nhóm trống Thunder Boy Singers là linh hồn của các cuộc tranh tài nhảy múa (dance competition). Xuất thân từ thành phố Oklahoma, nhóm trống này đi khắp nước Mỹ để chơi trống trong các lễ hội Pow Wow.
 
12 giờ trưa là thời điểm các thiện nguyện viên bắt đầu làm việc. Tôi và Diana, một thiện nguyện viên người Mỹ gốc Việt khá trẻ không nói được tiếng Việt nhiều, đi vòng vòng trong khu vực khán đài để bán những chiếc đĩa giấy. Tôi mời khán giả mua đĩa giấy. Có vài người không muốn mua nhưng sau khi tôi giải thích chúng tôi đang gây quỹ học bổng cho sinh viên người Mỹ bản địa, họ lập tức đổi ý và mua vài chiếc đĩa. Tuy tôi phải vừa giải thích vừa thuyết phục người mua, tôi không muốn kèo nài và làm phiền các khán giả. Tôi hiểu họ đến để tận hưởng không khí lễ hội và để tìm hiểu về nên văn hóa của người Mỹ bản địa, vì thế, sau khi nghe tôi giải thích mà họ vẫn từ chối không mua, tôi cảm ơn họ vì tiếp tục di chuyển với những chiếc đĩa giấy giơ cao trên đầu và rao to “Cake plates”.
 
Hai chúng tôi bán được một chồng đĩa cao ngất chỉ hơn một giờ đồng hồ. Vửa bán xong chồng đĩa, chúng tôi báo cho ban tổ chức để ban tổ chức bắt đầu cho rút thăm trúng thưởng. Các thiện nguyện viên thay phiên nhau làm công việc bán vé số và bán các đĩa giấy từ 12 giờ trưa đến 9 giờ tối theo từng nhóm nhỏ. Khi đã hoàn thành xong phần việc của tôi, tôi bàn giao lại cho ban tổ chức và tạm biệt họ để đi về nhà.
 
Các cuộc thi nhảy múa sẽ diễn ra từ 5 giờ chiều đến khi bế mạc. Có một số điệu nhảy cho phép khán giả nhảy cùng với các vũ công. Vì thế, bạn hãy lắng nghe thông báo của người MC về các điệu nhảy để biết được điệu nhảy nào khán giả được phép tham gia. Lễ hội Powwow kết thúc lúc 10 giờ tối cùng ngày.
 
Những năm gần đây, bangTexas đã ra luật quy định nghiêm ngặt về việc các trường đại học công lập tài trợ và giúp tổ chức các sự kiện văn hóa. Năm 2023, Thống đốc Greg Abbortt đã ký dự luật 17 của Thượng Viện thành luật, cấm các trường đại học dành kinh phí cho các hoạt động liên quan đến sự đa dạng, công bằng và hội nhập (DEI). Luật này không gây ảnh hưởng trực nhiều đến lễ hội Pow Wow do hội sinh viên người Mỹ bản địa tại trường UTA tổ chức mặc dù trường đại học UTA đã rút tên của trường ra khỏi sự kiện lễ hội thường niên này. 
 
Những điều cần lưu ý khi đến tham dự các lễ hội Pow Wow:
 
Người Mỹ bản địa dùng từ “regalia” để gọi các bộ trang phục họ mặc trong lễ hội Powow, vì thế bạn không nên dùng chữ “costume” để gọi các bộ trang phục lễ hội của họ và không nên sờ mó các bộ trang phục này. Những bộ trang phục lễ hội này thường là vật gia bảo của các gia đình người Mỹ bản địa. Những chiếc lông vũ trên bộ trang phục được bảo quản cẩn thận vì trong văn hóa người Mỹ bản địa, chúng được đánh giá rất cao. Có những bộ trang phục phải mất nhiều năm mới may xong vì thế bạn hãy tôn trọng chúng.
 
Lông chim đại bàng rất thiêng liêng trong văn hóa người Mỹ bản địa. Mỗi một chiếc lông chim đại bàng đều có linh hồn riêng của chúng. Đối với một người Mỹ bản địa, được khoác lên mình những chiếc lông chim đại bàng và được làm người bảo vệ những chiếc lông chim này là một niềm vinh dự lớn lao. Vì vậy, nếu bạn tình cờ thấy một chiếc lông vũ bị rơi rụng, bạn đừng nhặt lên, đừng chụp ảnh. Bạn hãy báo cho người MC biết càng sớm càng tốt.
 
Đừng mang theo thú cưng, bia rượu và chất kích thích. Đừng xả rác bừa bãi ở khu vực tở chức lễ hội. Nền văn hóa của người Mỹ bản địa là nền văn hóa tôn trọng Mẹ Trái Đất, vì vậy hãy bỏ rác vào các thùng rác.
 
Bạn nên ăn mặc kín đáo, lịch sự khi đến xem lễ hội Pow Wow và đừng gọi một người Mỹ bản địa nào đó là “Tù Trưởng” (Chief) nếu bạn không muốn xúc phạm họ.
 
Bạn hãy luôn lắng nghe các thông báo của người MC. Người MC sẽ cho bạn biết khi nào bạn không được phép chụp ảnh hoặc khi nào bạn được phép tham gia nhảy múa cùng với các vũ công. Bạn hãy đứng lên để tỏ lòng tôn trọng khi các vũ công tiến vào sàn thi đấu. Bạn hãy cùng cầu nguyện khi họ cầu nguyện và khi họ đang cầu nguyện, bạn không nên phép lôi máy ảnh ra và chụp hình. Bạn không nên chụp hình các vũ công trong các bộ trang phục mà không xin phép họ trước. Hầu hết các vũ công không thích bạn chụp ảnh các chuỗi hạt trên trang phục của họ vì họ e ngại có người sẽ sao chép thiết kế của họ.
 
Mỗi một lễ hội Pow Wow có những qui định riêng, vì thế, điểm mấu chốt ở đây là bạn cần phải linh hoạt và làm theo lời của ban tổ chức lễ hội. Nếu bạn không hiểu rõ về một điều gì, hãy hỏi người MC hoặc ban tổ chức. Một khi bạn tuân theo những quy định của ban tổ chức, bạn không có gì cần phải lo lắng nữa và bạn hãy hòa mình vào không khí lễ hội, hãy tham gia nhún nhảy nếu bạn được người cao niên mời bạn nhảy. Bạn hãy học cách nhún nhảy để hiểu biết thêm về văn hóa của người Mỹ bản địa. 
 
Tham dự lễ hội Pow Wow ở trường UTA đã giúp tôi hiểu biết nhiều hơn về các nền văn hóa của người Mỹ bản địa. Tôi đã có cơ hội giao lưu gặp gỡ với các thiện nguyện viên đến từ các nền văn hóa khác nhau và đây là lần đầu tiên tôi có cơ hội tiếp xúc và làm việc với người Mỹ bản địa. Tôi cảm thấy cuộc sống của tôi vui hơn và có ý nghĩa hơn khi tôi làm thiện nguyện viên. Ba Má tôi thường nói với tôi rằng “sống xởi lởi sẽ được trời thương, cho con nhận lại nhiều”. Tôi thấy Ba Má tôi nói không sai chút nào, tôi đã nhận lại niềm hạnh phúc vô bờ bến bên cạnh những kiến thức, những trải nghiệm văn hóa độc đáo của người Mỹ bản địa.
 
Tôi hi vọng lễ hội Pow Wow lần thứ 30 tại trường UTA tôi sẽ được làm thiện nguyện viên một lần nữa.
 
Nhị Độ Hoàng Mai

Ý kiến bạn đọc
24/03/202522:06:23
Khách
Cảm ơn tác giả một bài viết hay.
Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> http://youtu.be/J5Gebk-OVBI
Tên của bạn
Email của bạn
)
Tạo bài viết
Tổng số lượt xem bài: 256,345
Sự tái xuất của bà Ấn Độ không gây xôn xao gì trong hãng, tất cả bình thường với người phụ nữ đã ngoài năm mươi, không còn sức thu hút hay gây chú ý như cô gái trẻ. Tôi chỉ biết bà là người mới qua lời sếp dặn tôi, “Ông để mắt tới bà ấy dùm tôi…” Tôi hiểu ý sếp nhờ tôi giúp đỡ cho bà ấy hoàn thành công việc. Tôi có để mắt đến bà nên chán nản vì bà chính xác là không làm được gì cả. Không biết bà có hiểu cho tôi bị sếp coi như tôi làm việc hai người chứ không còn mình ên.
Hạnh phúc là chữ được viết nhiều trong văn học và được ngườì đời thường xuyên nhắc đến. Nhưng khi hỏi: hạnh phúc là gì và do đâu mà có thì chẳng biết trả lời làm sao cho trọn vẹn. Từ xưa đến nay chưa thấy có một định nghĩa phổ quát nào về chữ hạnh phúc được mọi người đồng thuận. Có người bảo: hạnh phúc là sự mãn nguyện một ước mơ, an vui trong cuộc sống; làngười khác nói: hạnh phúc không có tiêu chuẩn, không do ban phát, không mua bán hay đổi chác mà có. Nó là một trạng thái cảm xúc từ con tim của mỗi cá nhân trong khoảnh khắc làm người ta hài lòng với những gì hiện hữu - nó rất riêng tư và phát sinh từ sự tỉnh thức của tâm hồn… Vậy, xem ra: đi tìm hạnh phúc ở tương lai với những mơ ước hay quay về quá khứ mà quên những giây phút hiện tại thì con người khó lòng bắt gặp hạnh phúc đích thực.
Huỳnh Thanh Tú là giáo viên tiểu học trước khi cùng gia đình định cư Mỹ năm 2001 tại Hoa Kỳ. Bà từng làm việc cho học khu tại Houston, Texas trước khi về hưu và dành toàn bộ thời gian làm vườn, chăm sóc các cháu, du lịch và tham gia các chuyến tham quan của cộng đồng người hưu trí tại địa phương. Tác giả tham dự VVNM với bài viết đầu tiên “Áo khoác để ngoài cửa.” Bài viết kỳ này thuật lại chuyến thăm cảng Houston với nhiều chi tiết thú vị.
Tôi từng chủ trương viết cho chương trình Viết Về Nước Mỹ theo trường phái trào phúng vì quan niệm cuộc đời đã quá nhiều đau khổ và tôi muốn các bài viết của mình sẽ đem lại một niềm vui cho độc giả. Tuy nhiên, hôm qua về thăm ba ngày Father’s Day, bỗng dưng tôi muốn đổi hệ và quyết định viết một bài theo trường phái nghiêm và buồn để nhớ về ba của tôi. Thân phụ của TG khi còn mang lon trung úy Thân phụ của TG khi còn mang lon Trung úy Khi tôi có trí khôn thì ba đã đi tù cải tạo được ba năm. Lúc ba ở các trại tù trong ba năm đầu, việc đi thăm khó khăn nên chỉ có má đi một mình. Sau khi ba chuyển về trại Suối Máu, nơi thăm nuôi tương đối dễ dàng nhất trong các trại, má cứ thay phiên dắt bốn thằng con trai đi thăm ba. Thỉnh thoảng bà nội cũng đi theo. Ba, với cấp bậc đại úy, đi tù “vừa phải” nên tôi mới “hơn” đám bạn cùng trang lứa...
Khi đến San José (Bắc Cali) theo diện H.O. vào cuối tháng 10, năm 1992, sau một thời gian ngắn, cuộc sống gia đình gồm ba người: vợ, con trai và tôi tạm ổn định. Vợ và con tôi tiếp tục đi học. Còn tôi đã xin vào làm cho hai hãng điện tử Flextronis và IBM. Công việc cuối cùng là Crossing Guard. (Hướng dẫn học sinh và bộ hành qua đường an toàn). Đây là công việc bán thời gian. Tôi đã làm hơn 17 năm. Sau đó, vì lớn tuổi, sức khoẻ giảm và không còn lạnh lẹ như trước, nên tôi không thể tiếp tục được nữa!
Đây không chỉ là câu chuyện nhà họ. Mà đâu đó, chúng ta sẽ thấy bóng mình trong đó. Trong những nhọc nhằn gian khổ bước đầu. Trong giọt nước mắt tủi thân, bất lực. Trong mơ ước nhỏ nhoi, bình dị của một con người - có một việc để làm, một mái nhà để trú, một cuộc đời hạnh phúc, an yên bên gia đình. Chúng ta sẽ dễ dàng có được sự gần gũi và đồng cảm với họ. Vì tất cả cùng một phận đời di dân.
“Xin được tự giới thiệu, tôi tên là N.D., là thông dịch viên cho H.V. hôm đó V. gọi báo cảnh sát Anh nhờ tìm kiếm anh H. Không hiểu sao có gì đó xui khiến, tên và chi tiết cá nhân của anh H. còn lưu giữ trong máy kindle của tôi. Điều rất kỳ lạ là bình thường tôi viết lên bảng điện tử rồi xóa đi, duy chỉ bữa đó tôi sử dụng kindle nên chi tiết về anh H. còn lưu lại. Sau khi dịch cho V., tôi thật lo lắng, bồn chồn, cầu nguyện cho anh H. được bình an, còn sống ở đâu đó, hay đã đi thoát trên mấy xe kia. Cầu mong sao tên anh không có trong danh sách 39 người! Thật bàng hoàng và đau xót khi cuối cùng thấy danh sách của cảnh sát hạt Essex, Anh, được công bố có tên anh H. Tôi không biết nói gì hơn là thành thật chia buồn cùng gia đình. Thắp giùm tôi nén nhang trên bàn thờ anh H., V. nha! Xin hãy nén đau thương mà sống!”
Biết được chùa Hương Đạo cần nhiều thiện nguyện viên giúp cho việc chuẩn bị Đại lễ Tam Hợp (Đại Lễ Vesak) tại Chùa Hương Đạo, vào một ngày cuối tuần, tôi có chút thời gian rảnh nên tôi đến chùa để làm thiện nguyện. Chùa Hương Đạo nằn ở thành phố Fort Worth là ngôi chùa tôi thỉnh thoảng lui tới để làm công quả. Chùa có cảnh quan khá đẹp và sạch sẽ. Trong khuôn viên chùa trồng rất nhiều cây và nhiều loại hoa khác nhau như hoa anh đào (sakura), hoa hồng, hoa râm bụt, hoa sứ, hoa cúc trắng, hoa dã quỳ...
Từ ngày về hưu, Ông Tư thong thả, nhưng buồn! Hằng tuần, vào buổi sáng thứ Bảy, sau ngày xổ số Powerball Lottery, ông thường lang thang trong khu Phước Lộc Thọ, mong tìm gặp các bạn già rủ nhau uống ly cà phê, tán gẫu sự đời, bình luận thời sự chính trị … cho qua thì giờ. Gần mười hai giờ, chia tay các bạn già, ông thả bộ vào một tiệm 7- Eleven gẩn đó mua một tấm vé số Powerball, rồi về nhà ăn trưa.
Miếng ăn là miếng tồi tàn Mất đi một miếng lộn gan lên đầu. Câu nói dân gian trên chắc có lẽ chỉ được áp dụng tại Việt Nam hay những nước chậm tiến trong những năm tháng nghèo đói. Ăn uống là nhu cầu sống còn của con người và vì thế người ta nhiều khi phải đánh mất phẩm giá của mình để tồn tại. Tuy vậy, tôi thấy câu này vẫn có thể áp dụng tại Mỹ, đất nước giàu có nhất thế giới và đồ ăn thì dư thừa.
Nhạc sĩ Cung Tiến