Hôm nay,  

Tôi Làm Thông Dịch Ba Thứ Tiếng

23/06/201100:00:00(Xem: 120921)
Tôi Làm Thông Dịch Ba Thứ Tiếng

Tác giả: Lý Quang Tú
Bài số 32102-12-28512vb5062311

Tác giả sinh năm 1944, định-cư ở Mỹ năm 1979, sống ở California 25 năm với nghề điêu khắc gỗ. Một số tượng điêu khắc gỗ cỡ lớn hiện đang toạ lạc trên đường phố và nơi công công của các thành-phố Seaside, Monterey, và Los Gatos tại California là công trình của ông Tú. Vì tình trạng sức khoẻ, ông Tú phải bỏ nghề điêu khắc, chuyển về sống tại Georgia 6 năm với nghề đánh bóng cầu thang và đồ gỗ. Hiện nay, tác giả đã về hưu và là cư dân Sacramento, California. Sau đây là bài viết thứ hai của ông Tú.

***

Khi nghe nói tới người nào đó nói được ba thứ tiếng thì người ta nghĩ là người đó giỏi lắm nhưng trong trường-hợp tôi sắp kễ ra đây thì người đó không giỏi như người ta nghĩ mà còn dở tệ nữa! Người đó là tôi!
Lúc mới qua Mỹ trình-độ tiếng Anh của tôi “không đầy lá mít” khi nói chuyện phải nhờ hai tay phụ giúp. Về phần tiếng Hoa thì tôi còn dốt hơn nữa! Tôi chỉ biết có hai câu “ngộ tả nị xẩy” và “ngộ ái nị” do tôi học lóm của người bạn, vậy mà tôi được đề-cử đi thông-dịch miễn-phí ba thứ tiếng: tiếng Việt, tiếng Anh và tiếng Hoa. Chuyện nầy khó tin nhưng có thật. Tôi xin đổi tên những người có liên-quan trong câu chuyện nầy.
Năm 1979, gia-đình tôi may-mắn được người Mỹ là Bà Marilyn bảo lãnh qua Mỹ từ trại tỵ-nạn ở Thái-Lan. Bà rất tốt, đưa chúng tôi về định-cư ở gần nhà Bà tại vùng bờ biển Pacific Grove thuộc Monterey County, California.
Trong gia-đình chỉ có tôi biết tiếng Anh chút ít, nhưng lưỡi tôi đã thấm-nhuần nước mắm nên tôi nói Bà không hiểu và Bà nói thì tôi chỉ hiểu chút-chút, mỗi lần nói chuyện thì mỗi bên phải viết vô cuốn tập, chữ nào không biết thì tôi tra tự-điển! Vì nói và nghe dở quá nên đi đâu tôi cũng phải đem cuốn tập và cây viết theo!
Vào cuối thập niên 1970 dân tỵ-nạn càng ngày càng đông nên Monterey County lập ra Indochinese Center để giúp đở nhiều việc như dạy tiếng Anh, thông-dịch, đưa đi làm giấy tờ, đi bác-sĩ hay cần đi đâu có xe đưa rước v.v... lúc gia-đình tôi tới Mỹ thì trung-tâm nầy đã hoạt-động được vài năm.
Trung-Tâm là một ngôi nhà lớn ở thành-phố Seaside, CA., cách chỗ tôi ở khoảng 20 phút lái xe, gồm có ba lớp học tiếng Anh chiếm 1/3 và văn-phòng làm việc chiếm 2/3.
Ba lớp học Anh Văn gồm có lớp một vở lòng, lớp hai biết chút ít và lớp ba cao hơn do một bà giáo người Mỹ phụ-trách và một nữ phụ-giáo là người Việt-Nam.
Tôi được vào học lớp hai, lớp nầy được gần 20 người, có cả người Việt, người Hoa và Đại-Hàn. Thời gian mới tới Mỹ cái gì cũng xa lạ, nhờ các lớp học nầy mà tôi gặp được nhiều người Việt-Nam, chúng tôi cảm thấy được nhiều an-ủi nơi xứ lạ quê người.
Văn-phòng có hơn 10 người gồm có khoảng 5 người Mỹ, số còn lại là người Việt-Nam. Có ông Bill, một người Mỹ trắng nói tiếng Việt khá trôi-chảy. Vì biết ông nầy có qua phục-vụ ở Việt-Nam một thời-gian nên bà con mình thỉnh-thoảng mời ông tới nhà “nhậu”, cả nước mắm, mắm nêm và tiết canh vịt ông đều không... từ-chối.
Khi tôi học xong ba lớp Anh Văn thì Trung-Tâm có mở thêm một khóa đặc-biệt, tôi không ghi danh học khóa nầy, ông Bill kêu tôi vô văn-phòng nói chuyện, tôi không ngờ ông ấy dùng những từ-ngữ Việt-Nam hay như vậy. Nguyên văn câu nói của ông tới nay tôi còn nhớ như sau:
- Tại sao anh Tú không học khóa Anh Văn nầy. Anh học khóa nầy rất hữu-hiệu, nó sẽ giúp cho anh giỏi tiếng Anh hơn, anh là đầu máy của gia-đình anh phải biết tiếng Anh, mà tiếng Anh là chìa khóa kiếm ra tiền, anh nên ghi danh đi học nhen!”
Tôi học tiếng Anh buổi sáng, trưa xe của Sở Xã-Hội tới Trung-Tâm chở tôi vô xưởng gổ ở Monterey để tôi học nghề đánh bóng đồ gổ. Nơi đây tôi được học miển phí mà còn được huởng bửa ăn trưa, chiều bà bảo lãnh tới rước tôi về, bửa nào Bà bận thì tôi đi xe bus về.
Học Anh-văn chừng hơn một tháng. Có một ngày vừa mới nghỉ giải lao thì Bác Viên, làm bên văn-phòng, vào lớp kêu tôi:
- Chú Tú! Tôi có chuyện nhờ chú, mời chú vào văn-phòng với tôi nhé!
Tôi dạ và theo Bác Viên vô văn-phòng, Bác mời tôi ngồi. Sau vài câu thăm hỏi, Bác nói:
- Chú rất may-mắn gặp được bà bảo lãnh tốt, tôi mừng cho Chú! Giờ tôi có chuyện nầy nhờ chú giúp tôi nhé!
- Thưa chuyện chi vậy Bác"
- Bảy giờ tối mai có một gia-đình người Việt gốc Hoa từ trại Tỵ-Nạn qua tới phi-trường Monterey, có một số người Mỹ đi đón nhưng họ không biết tiếng Anh, nhờ chú đi tới đó thông-dịch giùm.
Tôi như bị điện giật vì hai chữ “thông-dịch”, tiếng Anh của tôi như vầy mà đi thông-dịch là một chuyện lạ, tôi sợ là tôi nghe lộn nên hỏi lại:
- Bác nói con giúp gì cho họ"
- Chú thông-dịch cho họ.
- Thưa Bác! Tiếng Anh của con như vầy mà đi thông-dịch sao được"
- Tôi biết trình-độ Anh Văn của chú mà, chú sẽ làm được. Không sao đâu, họ chỉ nói những câu thông-thường, chú đừng lo.
Bác khuyến-khích thêm:
- Chú đi như vậy có lợi cho chú lắm, chú có dịp đi chỗ nầy chỗ kia để mở-mang kiến-thức và có dịp thực-tập tiếng Anh, chú sẽ mau tiến-bộ hơn chú ở nhà.
Bác Viên nói thêm:
- Tôi đã nói chuyện với Bà Marilyn rồi, chú ăn cơm chiều xong, khoảng 6:15 thì Bà tới rước chú đi.
Tôi nhận lời Bác Viên mà trong bụng không yên. Thôi thì đi một chuyến để giúp-đỡ phần nào cho đồng-hương mình và học-hỏi thêm cho biết.
Ra đón gia-đình anh Hon ở phi-trường gồm có 5 người: Ông John., người bảo lãnh cho gia-đình anh Hon, hai người ở trong Hội USCC, bà Marilyn và tôi.
Xem ra thì tôi cũng “nổi” lắm chớ! Năm người chờ ở đây chỉ có tôi là người Việt-Nam mà hiện giờ họ đang lo giúp-đở người tỵ-nạn Việt-Nam, hơn nữa tôi là “thông-dịch-viên” của họ nên họ rất niềm-nở với tôi.
Sau bảy giờ tối, gia-đình anh Hon gồm có bốn người từ trong đi ra với những túi có ghi số T, (số T là số do trại tỵ-nan Thái-Lan ấn-định cho mỗi người tỵ-nạn) Ông John kêu tôi đi gần bên ông để đón họ. Khi giáp mặt ông nói:
- Good evening Hon. How are you" My name is John, I am your sponsor.

Tôi thông-dịch lại, anh Hon nói:
- Chào ông John, tôi khỏe, cám ơn ông đã bảo lãnh gia-đình tôi.
Tôi kêu anh Hon giới-thiệu vợ con anh với mọi người. Ông John và những người Mỹ rất vui-vẻ bắt tay từng người một.
Vì chỗ nầy đông người rất ồn-ào nên Ông John đưa mọi người đi chỗ khác, trong lúc đi, tôi tự giới-thiệu:
- Tôi là Tú, tôi cũng là người tỵ-nạn như anh, tôi qua đây mới hơn một tháng, họ kêu tôi đi với họ tới đây đón gia-đình anh, hồi ở Việt-nam anh ở đâu"
- Dạ tôi ở Chợ-Lớn, qua đây gặp anh nói tiếng Việt tôi mừng quá!
Tới một chỗ trống chúng tôi dừng lại, ông John hỏi:
- Anh Hon có đói bụng không"
- Dạ đói!
- Tôi mời mọi người đi vô nhà hàng ăn nhé!
- Dạ!
Chúng tôi vô nhà hàng tại phi-trường ăn. Quý vị đi chung rất niềm-nở tiếp vợ và hai đứa con của anh Hon. Những người nầy hỏi nhiều lắm nhưng tôi chỉ thông-dịch được những câu thông-thường mà còn phải nhờ hai bàn tay yểm-trợ!
Trong khi ăn ông John nói:
- Tôi đã mướn nhà cho gia-đình anh rồi, ăn xong tôi sẽ đưa gia-đình anh về nhà, anh có cần gì nữa không"
- Dạ không, cám ơn ông giúp-đỡ.
- Anh có muốn nói gì không"
- Tôi xin hỏi: Tôi không có tiền, Tôi có được giúp-đỡ lúc ban đầu không"
- Được! Mỗi tháng gia-đình anh sẽ nhận được tiền trợ-cấp do Sở Xã-Hội gởi tới.
- Xin cám ơn ông.
Ăn xong, khi trả tiền chúng tôi vô cùng ngạc-nhiên: Ông John chỉ trả tiền cho phần ăn của ông và gia-đình anh Hon còn những người kia thì mạnh ai nấy trả. Đây là chuyện lạ vì ở VN người nào trả tiền thì “bao” hết mấy người kia. Chúng tôi biết thêm được một phong-tục của người Mỹ.
Trước ngày anh Hon qua đây, ông John đã mướn nhà hai phòng, ông đã mua sắm những thứ cần thiết như giường ngũ, đồ-đạc, thực-phẩm v.v... Khi chúng tôi tới nhà thì những vật-dụng đó đã sẵn-sàng. Ông John dẩn gia-đình anh Hon đi khắp nhà và chỉ-dẩn cách xử-dụng lò nấu, tủ lạnh, phone v.v... ông đưa cho anh Hon môt bao thơ tiền và một tờ giấy có ghi số điện-thoại của ông. Ông nhờ tôi ghi số điện-thoại của tôi vô đó luôn, ông nói:
- Đây là những số điện-thoại cần-thiết, nếu có gì khẩn-cấp thì anh gọi cho tôi hoặc ông Tú.
Rồi ông hỏi tôi:
- Ông Tú! Tối mai tôi đến rước ông để cùng đi thăm anh Hon được không"
- Dạ được!
Chúng tôi từ-giả gia-đình anh để ra về.
Khi chia tay, anh Hon cầm tay tôi lưu-luyến nói:
- Anh Tú! Ở đây Mỹ không hè! Tôi không quen ai hết! Gặp được anh tôi mừng lắm! Anh nhớ tới chơi với tôi thường nhen anh Tú.
Tôi biết tâm-trạng của anh Hon, cũng như tôi, anh nhớ Việt-Nam nhiều lắm, chúng tôi cần người đồng hương tâm-sự với nhau để vơi đi phần nào nỗi nhớ quê-hương xứ-sở. Tôi nói:
- Tôi không có xe nhưng tôi sẽ cố-gắng tới thăm anh vì tôi cũng cần anh để trò chuyện.
Khoảng hơn một tuần sau tôi lại được Bác Viên nhờ đi ra phi-trường đón và thông-dịch cho gia- đình anh Mùi, gia-đình nầy chỉ có hai vợ chồng.
Vì lần đầu thông-dịch được suông sẻ nên tôi lên tinh-thần, liền “thừa thắng xông lên” nhận lời của Bác Viên. Lần nầy tôi cũng được thành-công lúc đầu nhưng phần sau lại xảy ra một việc quá khả-năng của tôi nên việc thông-dịch không được như ý muốn!
Anh chị Mùi được ở trong căn nhà một phòng, cách nhà tôi chừng hai miles vì vậy tôi có thể đi bộ qua thăm anh chị.
Mặc-dù Bà Marilyn không phải là người bảo-lãnh nhưng mỗi tuần Bà đều tới chở tôi đi thăm và giúp-đỡ anh chị Mùi. Có một điều không tốt là chị Mùi vì buồn nhớ bà con bên nhà nên hay khóc và bỏ ăn bỏ ngủ, mới hơn hai tuần mà chị gần như kiệt sức!
Một buổi sáng tôi nghỉ học, đi bộ lại thăm anh chị.Vừa mở cửa thấy tôi thì anh Mùi nói thật lẹ:
- Anh Tú! Vợ tôi bị bịnh nặng lắm!
Anh vội-vã đi lại sofa chỗ chị Mùi nằm cầm tờ báo quạt cho Chị Mùi. Tôi thấy mặt chị tái xanh và hơi thở mệt-nhọc nên tới gần, chưa kịp hỏi thì chị bị ngất-xỉu. anh Mùi thì khóc lớn lên và kêu tên chị liên-tục. Tôi run-rẩy gọi cho Bà Marilyn hay, bà nói Bà kêu xe cứu cấp liền để chở chị Mùi vô bệnh-viện. Tôi cũng gọi Trung-Tâm Tỵ-Nạn Đông-Dương để cho Bác Viên hay và xin người đến bệnh-viện giúp thông-dịch. Vài phút sau tôi nghe tiếng còi hú và xe cứu-cấp tới.
Anh Mùi theo chị Mùi lên xe cứu cấp vô bệnh-viện, xe vừa rời nhà thì Bà Marilyn tới chở tôi chạy theo. Tới bệnh-viện, nhân-viên làm giấy tờ hỏi anh Mùi về tên tuổi, địa-chỉ, số phone v.v…tôi thông-dịch được hết. Tới chừng họ hỏi về bệnh-trạng thì tôi bí lối, không thông-dịch được gì hết. Tôi đang bối-rối chưa biết làm sao thì thấy anh Hưng của Indochinese Center đi ngang qua cửa, đúng là nắng hạn gặp mưa rào tôi mừng quá nên quên hết những người xung-quanh, bất-ngờ tôi la lớn: - Anh Hưng! Rồi chạy thật lẹ ra cửa để theo anh và nắm tay anh kéo vô phòng nhờ anh thông-dịch thế cho tôi, nhờ anh mà mọi việc được suông-sẻ.
Tới lần thứ ba, “nhứt quá tam”, là lần “lòi tẩy”!
Tuần lễ sau, tôi được chị Muội, người Việt gốc Hoa, nói tiếng Việt, kêu tôi vô văn-phòng. Sau khi an-tọa, chị có phone, tôi ngồi đợi. Bổng tôi nghe một tràng tiếng Tàu (ở địa-phương tôi, tôi chỉ nghe mọi người kêu là tiếng Tàu chớ không nghe kêu là tiếng Hoa) tôi nhìn ngay chị Muội, chị cũng nhìn tôi và xổ một tràng tiếng Tàu nữa. Tôi vẫn “tỉnh-bơ” ngó chị. Chị nhíu mày nói bằng tiếng Việt:
- Ông Tú hiểu tôi nói gì không"
Tôi ngạc-nhiên nhìn chị, hỏi lại:
- Dạ không, chị nói gì vậy"
- Bộ ông Tú không biết tiếng Tàu hả"
- Dạ không!
- Ủa! Vậy sao hai lần trước ông Tú đi thông-dịch cho người Tàu được suông-sẻ"
- Tôi đâu có thông-dịch tiếng Tàu. Hai gia-đình đó nói tiếng Việt mà.
- Vậy mà tôi tưởng ông biết tiếng Tàu, tôi tính nhờ ông đi thông-dịch cho một gia-đình từ Hồng-Kông sắp qua đây. Ông họ Lý, ông là người Tàu sao ông không biết tiếng Tàu"
- Từ nhỏ tới lớn tôi sống với người Việt-Nam, nói toàn tiếng Việt-Nam, tôi đâu có học tiếng Tàu mà biết nói. Trong người tôi có dòng máu Tàu, tôi có một phần là người Tàu nhưng mà là Tàu... mất gốc …
LÝ QUANG TÚ

Ý kiến bạn đọc
27/06/201118:26:36
Khách
Toi o canh may gia -dinh Tau Viet, ho giau cai goc Tau Viet rat la` ky~, khong muon noi chuyen = tieng Viet, khi don -di cho khac cung khong them chao 1 tieng, nhung khi ho -den kiem nha` muon thi` ngot nhu mia', vi`ho can minh cho so phone cua manager, nhung sau -do' thi` hoi lanh lung. Toi cung khong hieu nua.
03/07/201111:47:41
Khách
Người Việt gốc Hoa không lợi dụng để được đi định cư như Thuy Lan viết. Họ là những người tị nạn thật sự sau khi bị chính quyền cộng sản Việt Nam kì thị đuổi ra khỏi nước trong cuộc chiến Việt Trung năm 78-79 trong nhũng đợt đi bán chính thức vơ vét tiền của người Hoa
23/06/201119:22:54
Khách
Bai viet nay co duyen qua! Toi rat men phuc anh Ly Quang Tu nay da nhan minh la nguoi Viet mac du doc ten anh len ,ai cung nghi anh la nguoi Tau. Co mot so nguoi Viet goc Hoa, khi di ty nan, thi nhan minh la nguoi Viet, nhung den duoc xu so thu 3 roi thi ho noi ho la nguoi Tau, va thay ten doi ho , de ho tro thanh E. Chen, thay vi nhu cai ten T. Tran khi moi dat chan len nuoc My. ( Day la chuyen co that voi mot nguoi toi quen biet o xu My nay ). Nghi ma cay dang cho nguon goc ti nan VN, chi bi ho loi dung de duoc di dinh cu+ ma thoi!
Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> http://youtu.be/J5Gebk-OVBI
Tên của bạn
Email của bạn
)
Tạo bài viết
Tổng số lượt xem bài: 864,134,724
Họp mặt phát giải thưởng và ra mắt sách “Viết Về Nước Mỹ tuyển tập VI” sẽ được tổ chức tại Little Saigon vào chiều Chủ Nhật, 27-8-2006. Nhân dịp này, ban điều hành Giải thưởng Việt Báo trân trọng mời quí vị tác giả đã góp bài Viết Về Nước Mỹ và thân hữu tham dự 2 sinh hoạt đặc biệt:
Không biết tại số phận hẩm hiu hay tại không có duyên nợ, hơn cả nửa đời người hắn vẫn không có được một mảnh tình vắt vai. Sang Mỹ vào cái thuở nam thừa nữ thiếu, đốt đuốc tìm hết cái thành phố lạnh ngắt lạnh ngơ này cũng chỉ có vài ba cô gái Việt nam đếm được trên đầu ngón tay, muốn với tới các
Có lẽ tôi sanh ra dưới một ngôi sao xấu, lại “đầu thai lầm thế kỷ” -nói theo thơ của thi sĩ Vũ Hoàng Chương, đồng thời cũng là một giáo sư văn chương nổi tiếng của trường Chu Văn An. Cuộc sống vốn đã chẳng xuôi chèo mát mái, nên phận tôi phải ba chìm bảy nổi tám cái long đong.... Tôi có Mẹ cũng như không, nên theo Cha sống với Mẹ ghẻ
Biển Dừa là bút hiệu của một kỹ sư 31 tuổi tại Arizona. Tựa đề đầu tiên của bài viết này là “Cái Nóng Tàn Nhẫn,” ghi lại tâm trạng của một người nữ trong trận dịch nóng tháng Bẩy, mong được ai đó “lau dòng nước mắt nóng cho cô bằng chiếc khăn tẩm hơi lạnh.” Nhưng nước mắt mới đó đã bốc hơi mất tiêu, làm sao lau kịp" Hy vọng sau “nước mắt bốc hơi”
Danh tính đầy đủ của tác giả là Khiet M Phan, cư dân cao niên tại San Jose. Nguyên cựu sĩ quan không quân VNCH, cựu tù cộng sản, định cư theo diện H.O., tác giả kể là ông đã có 15 năm ở Mỹ, 12 năm đi làm đóng thuế, bây giờ thì tháng tháng lãnh lương hưu. Bài Viết Về Nước Mỹ đầu tiên của ông là những mảnh hồi ức vui.
Năm mới đến Mỹ (1996), tôi có viết bài "Những Nhận Định Khác Nhau Về Cuộc Sống" đăng trên báo Việt ngữ Sacramento; Nguyên do từ câu nói của một bạn học tại trường Sacramento City College: "Nước Mỹ là Thiên Đường của tuổi thơ; Là Chiến Trường của thanh niên, và là Địa Ngục của người già". Lúc bấy giờ tôi cũng như người
Thảm cảnh đây tiếp sau bao thảm cảnh đã phủ lên dân tộc, nước non này. chưa ngừng ư cuộc nội chiến hôm nay" Để lớp trẻ ngày mai xây dựng lại, những đổ nát, mà cha anh đành bất lực lớp người trí thức phải khoanh tay Đó là lần đầu tiên tôi biết đến Chú Hoành em trai út của Ba, qua những câu thơ chú đề tặng khắc trên bia mộ anh trai
Thật tình tôi không rành chữ nho nhưng tôi được chồng tôi giải thích cho tôi câu trên có nghĩa la "cái xui xẻo không tới một mà nó tới nhiều lần". Đúng là y như vậy đó bà con! Cách đây cỡ một tháng chồng tôi đi làm về vẻ mặt buồn buồn nói với tôi ngay khi vừa bước vào cửa: - Mình có tin buồn em à. Anh bị lây ốp năm học tới!
Hôm thứ Hai, thị trường cổ phần tương đối dậm chân tại chỗ tìm hướng đi sau một tuần bị xuống nhiều, với dầu thô xuống giá vì hy vọng sắp ngừng chiến tranh bên Trung Đông. Về kinh tế, mức sản xuất kỹ nghệ toàn quốc tăng 0.8%
Đó là danh xưng của một anh bạn làm chung hãng với tôi, anh hãnh diện vì anh là con rồng cháu tiên, nhưng anh chỉ dùng tên "con nhà Rồng" xưng cho phái nam mà thôi. Tôi cũng hãnh diện vì tôi tuy là khác giống nhưng chung một giàn. Bài nầy tôi muốn viết về một vài cá tánh của các vị “con nhà rồng” làm chung với tôi mà thôi.
Nhạc sĩ Cung Tiến