Bom Nổ Chậm

Sáng cuối tuần, trời trong xanh, nắng rải vàng khắp những hàng cây dọc bãi đậu xe trước khu chợ Á Đông. Bố chở mẹ và tôi đến quán phở quen thuộc trong khu thương xá. Quán nhỏ, treo vài tấm tranh phố xưa, lúc nào cũng ồn ào tiếng nói cười của những người Việt xa quê. Chúng tôi ngồi chung một bàn, bát phở nghi ngút khói. Bố thong thả nhấp cà phê, thỉnh thoảng pha trò làm mẹ bật cười, còn tôi cũng cười theo, thấy lòng mình ấm áp. Hạnh phúc, đôi khi rất bình thường và gần gũi. Ăn xong, bố để hai mẹ con xuống siêu thị rồi ngồi chờ ngoài xe, mở YouTube, mở báo online xem tin tức. Bố lúc nào cũng say mê nghe ngóng tình hình nước Mỹ hằng ngày, như là một chính trị gia, hay một công dân yêu nước thực thụ.

Thông là loại cây thường không mọc ở nơi đồng bằng trù phú, nơi mưa thuận gió hòa. Nó được gieo vào giữa sỏi đá khô cằn, chịu dãi dầu gió tuyết, nắng gắt hay bão giông. Vậy mà, năm tháng trôi qua, thân nó vẫn vươn cao, ngọn lá xanh biếc, đứng hiên ngang giữa đất trời. Người xưa thường dùng hình ảnh cây thông để nói về sự kiên cường, bất khuất, không cúi đầu trước nghịch cảnh. Những khi gặp phải những khó khăn, đối mặt với những thử thách, tôi lại nhìn thấy gia đình tôi, và đặc biệt Ba tôi, một sĩ quan Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa, trong hình ảnh những cây thông ấy. Lịch sử nghiệt ngã đã khiến đất nước tôi rơi vào tay cộng sản, người dân quê tôi bị đọa đày. Nước mất thì nhà tan nhưng nhờ niềm tin vào Thiên Chúa, chúng tôi đã đứng vững, đã vươn lên, và đã tìm thấy một bầu trời mới để tiếp tục sống và phụng sự.

Bà thong thả bước vào nhà, thưởng thức ly cà phê thơm mùi bơ đậu phụng. Đó là bí quyết pha chế của gia đình ông Hữu lúc mở quán cà phê căn nhà để dư sau 1975. Lúc mà ông trở thành tên “vô lương mất dạy, buôn bán sáu mặt” (tiếng lóng: Nhà giáo không được đi dạy, không có lương, buôn bán sặc máu). Trước mặt bà là lát mì kèm với phô mai Đầu Bò dùng điểm tâm kiêm luôn buổi trưa, ăn mà tưởng nhớ tới công lao nhiều người cho mình no bao tử sáng nay, bà ăn trong sự biết ơn nên cảm nhận được cái ngon của ly cà phê, của bánh mì, của miếng phô mai.

Thử tưởng tượng nếu không có mùa xuân, mùa đẹp nhất trong năm, thế gian này sẽ ra sao nhỉ? Sẽ không còn vô số loài hoa đẹp nở rộ vào mùa xuân, sẽ không có cảnh những đàn chim di cư về những miền đất ấm. Những cánh đồng hoa dại ngút ngàn sẽ biến mất. Những rừng cây trơ trụi lá ngủ đông sẽ không bừng tỉnh để mầm non đâm chồi và nhú lộc. Các nhà văn, nhà thơ, nhạc sĩ và họa sĩ sẽ mất đi cảm hứng sáng tác. Nhiệt độ chuyển đột ngột từ lạnh ngắt sang cái nóng của mùa hè sẽ làm cơ thể con người không kịp thích nghi, mọi thứ sẽ bị đảo lộn, rối tung. Cuộc sống sẽ chẳng còn thú vị. Mùa xuân quan trọng biết bao, vậy mà có đôi lần tôi đã thầm nhủ mùa xuân ơi, đừng đến với tôi nữa làm gì.

Mỗi người có một thú tiêu khiển khác nhau. Người thì thích xem phim. Kẻ thì mê đọc sách. Người khác thì khoái nghe nhạc. Cũng có người dùng thể thao là niềm vui mỗi ngày. Thú tiêu khiển giúp chúng ta thấy cuộc sống vui hơn. Riêng tôi, viết lách là đam mê không thể bỏ được. Tôi viết đủ thứ từ âm nhạc, tiểu thuyết, thơ và viết cho chương trình Viết Về Nước Mỹ (VVNM) của Việt Báo.

Lúc còn ở Việt Nam, tôi nghe nhiều lời đồn về nước Mỹ. Thiên hạ đồn dân Mỹ có đời sống sung sướng lắm. Ai cũng có nhà lầu xe hơi đầy đủ. Tiền của ê hề mặc tinh mà phung phí. Cuộc sống thượng luu phong phú như vậy nhà nào cũng đầy đủ tiện nghi du lịch ăn uống xả giàn, lúc nào củng tiền đô đầy túi xài tiền quăng qua của sổ rớt đất chẳng hề cong lưng mà lượm. So với Bạch công tử, Hắc công tử của Việt Nam thì thua xa, nói ra chỉ mắc cỡ mà thôi. Còn thua thiệt nhiều. Đối với xã hội Mỹ, dân Mỹ một hai ngàn đô mà nhằm nhò gì, chuyện nhỏ, không đáng khom lưng lượm chi cho mỏi lưng.

Di dân sau năm 1975 là một hành trình di dân chính trị trong lịch sử Việt Nam. Hàng trăm ngàn người đã liều mình băng qua Campuchia, tìm đường đi vào Thái Lan. Hoặc họ vượt biển bằng những con thuyền gỗ mong manh, không bản đồ, không lương thực đầy đủ, không phương tiện liên lạc hiện đại. Họ được gọi là “bộ nhân” và “thuyền nhân,” hai cụm từ đã trở thành biểu tượng của một giai đoạn lịch sử của Việt Nam và của cả thế giới.

Năm ngoái tôi đã mất người con trai, con tôi ra đi ở lứa tuổi bốn mươi, lứa tuổi mà Ông Khổng Tử dạy”Tứ thập nhi bất hoặc”. Lứa tuổi mà lẽ ra người đàn ông đang gặt hái thành quả của đời mình, xây dựng hạnh phúc gia đình, trở thành chỗ dựa cho cha mẹ già. Thế nhưng con tôi không kịp đi tiếp con đường ấy, đã ra đi quá sớm, để lại cho tôi một khoảng trống không bao giờ lấp đầy được. Từ ngày con mất, tôi vẫn sống nhưng không trọn vẹn niềm vui nào. Có những lúc ngồi một mình , tôi nghe, hình như tiếng con trai vẫn đâu đây. Từng bước chân quen thuộc, tiếng con gọi “Mẹ ơi…” Nhưng tất cả đều là ký ức. Đêm về, tôi trằn trọc, nước mắt thấm gối, tôi thầm gọi tên con... Mấy hôm nay, tôi nghe và đọc nhiều tin về một anh thanh niên ba mươi hai tuổi, bị bắn chết. Lòng tôi quặn thắt. Tôi tưởng tượng đến cha, mẹ của cậu ấy, đến người vợ trẻ, đến những đứa con thơ, đến cả gia đình. Họ chết lặng vì hung tin. Tôi thấy nỗi đau của mình hòa quyện trong nỗi đau của họ.